Τις βάσεις για την καθιέρωση ενός νέου, πολύ σημαντικού θεσμού, έθεσε το πρώτο στην ιστορία του τόπου Ιστορικό Συνέδριο, που διοργάνωσε ο Δήμος Κιλκίς σε συνεργασία με το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, στο πλαίσιο του εορτασμού της 100ης επετείου από τη Μάχη του Κιλκίς και την απελευθέρωση της πόλης. 
Το διήμερο Συνέδριο με τίτλο “Η Μάχη του Κιλκίς και ο Β' Βαλκανικός Πόλεμος”, που πραγματοποιήθηκε στις 19 και 20 Ιουνίου 2013 στο Συνεδριακό Κέντρο Δήμου Κιλκίς, κατέδειξε  όχι μόνο το συγκινητικό ενδιαφέρον για ενασχόληση με την τοπική ιστορία, αλλά και την αναγκαιότητα για συστηματική προβολή, διατήρηση και ανάδειξη της ιστορικής μνήμης και της ιστορίας αυτού του πολύπαθου τόπου, της ιδιαίτερης πατρίδας μας
Στο Συνέδριο συμμετείχαν αξιόλογοι επιστήμονες, πανεπιστημιακοί, ιστορικοί και ερευνητές που μέσα από τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις τους και τα πλούσια στοιχεία που κατέθεσαν, συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί μια πολύτιμη δεξαμενή γνώσεων, απ’ όπου μπορούν να αντληθούν χρήσιμες πληροφορίες για την τοπική ιστορία.
Μεταξύ άλλων, έγιναν αναφορές:
-Στην εικόνα του παλαιού Κιλκίς στις αρχές του 20ου αιώνα.
-Στο κομβικό σημείο της Μάχης του Κιλκίς.
-Στα ιστορικά στοιχεία της Μάχης (αριθμοί, τεχνικές παραμέτρους, συνθήκες, όπλα, στρατηγικές αντιπάλων, απώλειες).
-Στη διπλωματία πίσω από τη μάχη και το Β' Βαλκανικό πόλεμο.
-Στην ιδεολογία, στην προπαγάνδα και στον τρόπο με τον οποίο η πραγματική ιστορία μετατρέπεται σε αφήγηση, ηρωική ή αντιηρωική, στρατευμένη ή αντικειμενική.
-Στους ίδιους τους πρωταγωνιστές, σε αυτούς που είδαν και έζησαν τα γεγονότα.
-Στην αποτύπωση μέσα από τις τέχνες και τη λογοτεχνία της συγκίνησης που προκαλεί μια μεγάλη Μάχη, όπως αυτή του Κιλκίς.
Επίσης, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στη βουλγαρική πλευρά, τόσο στον τρόπο που μετέχει στον πόλεμο και στη Μάχη, όσο και στα μετώπισθεν στη βουλγαρική κοινωνία: πώς η τελευταία αντιμετωπίζει τα γεγονότα, τι διαβάζει στις εφημερίδες, πως νιώθει, ποιες πολιτικές δυνάμεις κερδίζουν ποιες χάνουν.
Αναλύθηκε ακόμη και η μεγάλη ιδέα και των δύο πλευρών τον καιρό της μάχης, αλλά και ο τρόπος που επηρέασε η Μάχη τις μεγάλες αυτές ιδέες, τις τροποποίησε και τις προσάρμοσε στις νέες συνθήκες.
Στο Συνέδριο συμμετείχαν οι ομιλητές:
Ώρμπακε Βέμουντ / Επικ. Καθηγητής Βαλκανικής πολιτικής ΑΠΘ
Κωστόπουλος Τάσος / Ερευνητής-δημοσιογράφος, υποψ. διδάκτορας
Μπουρούτης Ανδρέας / Υποψ. Διδάκτωρ ΑΠΘ
Μαρκέτος Σπύρος / Επ. Καθηγητής ΑΠΘ
Δορδανάς Στράτος / Λέκτορας ιστορίας-Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών ΠΔΜ
Αρχοντάκη Στεφανία / Εκπαιδευτικός-ιστορικός
Βαφειάδης Θανάσης / Τοπογράφος-πολεόδομος
Μαργαρίτης Γιώργος / Καθηγητής Ιστορίας ΑΠΘ
Βόγλη Ελπίδα / Λέκτορας Ιστορίας ΔΠΘ
Καστάνης Ανδρέας / Αν. Καθηγητής Σχολή Ευελπίδων
Μποζίνη Νατάσα / Δημοσιογράφος-Ερευνήτρια
Βλασίδης Βλάσης / Επίκουρος καθηγητής-Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών ΠΔΜ
Λεοντιάδης Γιώργος / Ιστορικός, υποψ. Διδάκτωρ ΑΠΘ
Σαββοπούλου Θώμη / Αρχαιολόγος  
Ίντος Χρήστος / πρ. Σχολικός Σύμβουλος Α/θμιας Εκπαίδευσης.
Ο Δήμος Κιλκίς για την επιτυχία του Συνεδρίου ευχαριστεί ιδιαίτερα το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, όλους τους ομιλητές που τίμησαν με τη συμμετοχή τους τη διοργάνωση, όλους εκείνους που παρακολούθησαν τις εργασίες του, και τέλος όσους εργάστηκαν για την επιτυχία του και κυρίως τον καθηγητή κ. Γεώργιο Μαργαρίτη και τον Κιλκισιώτη Σάκη Βαφειάδη για την πολύ σημαντική συνεισφορά και συνδρομή τους στην υλοποίησή του.