Το πάλαι ποτέ Λεβίσι (στα τουρκικά Καγιάκιοϊ), στα παράλια της Τουρκίας, απέναντι απ' τη Ρόδο, αποτελείται από εκατοντάδες ερειπωμένες κατοικίες και δύο εκκλησίες. Το έρημο χωριό απλώνεται σε μια βουνοπλαγιά και συχνά χρησιμεύει ως τόπος στάθμευσης για τους τουρίστες που επισκέπτονται το γειτονικό παραθαλάσσιο θέρετρο Φετιγέ - την Μάκρη.
Το χωριό-φάντασμα βγαίνει στο σφυρί στις 23 Οκτωβρίου κι ο νικητής της πλειοδοσίας θα αναλάβει την ενοικίαση της πόλης για 49 χρόνια με αντάλλαγμα την αποκατάστασή και τουριστική εκμετάλλευση της. Θα πρέπει να συντηρήσει μεγάλο μέρος του χωριού και να φτιάξει εγκαταστάσεις (ενοικιαζόμενα δωμάτια, καταστήματα, κοινόχρηστα κτίρια) στο ένα τρίτο επί του συνόλου του οικισμού. Επίσης καλείται να χρηματοδοτήσει τη μερική αποκατάσταση και λειτουργία παρακείμενου αρχαιολογικού χώρου, με ευρήματα που χρονολογούνται από το 3.000 π.Χ.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις Τούρκων αξιωματούχων, το κόστος είναι περίπου 10.5 εκατομμύρια ευρώ και δύο εταιρείες έχουν ήδη δείξει ενδιαφέρον για συμμετοχή στον διαγκωνισμό. Το αρμόδιο υπουργείο θεωρεί ότι η αποκατάσταση του χωριού θα μετατρέψει το Καγιάκιοϊ σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Τούρκοι επικριτές του σχεδίου εκφράζουν αντιρρήσεις. Οπως γράφει η εφημερίδα Χουριέτ, καταγγέλλουν ότι «ο ερειπωμένος οικισμός θα χάσει την αυθεντικότητα και την πρωτοτυπία του αν πέσει στα χέρια επενδυτών που επιθυμούν αποκλειστικά και μόνο να βγάλουν μεγάλα κέρδη». Παράλληλα επισημαίνουν ότι δεν έχει εκπονηθεί σχέδιο για την προστασία των πολιτιστικών μνημείων της πόλης και της ευρύτερης περιοχής.
Στη διάρκεια παλαιότερης δημοπρασίας, που απέβη άκαρπη, μία ομάδα πολιτών δημιούργησε μια σελίδα στο Facebook με τίτλο «Σώστε το Λεβίσι», προτρέποντας οι τυχόν αποκαταστάσεις στο χωριό να γίνουν μελλοντικά σε συντονισμό με αρμόδιους φορείς από την Ελλάδα.
Το Λεβίσι άδειασε στις 30 Ιουνίου 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Περίπου 2.000 άμαχοι ξεκίνησαν από την Τουρκία το μακρύ ταξίδι της προσφυγιάς, που για πολλούς από αυτούς κατέληξε στη Νέα Μάκρη της Αττικής και στο χωριό Φαράκλα της βόρειας Εύβοιας.
Πηγή: Το Βήμα