Οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους αγαπούν την αβεβαιότητα, τον πόλεμο και τα ξοφλημένα κράτη, καθώς οι μαχητές έχουν καθηλωθεί οργανωμένοι σε μικρούς πυρήνες στην έρημο της ανατολικής Συρίας. Η αποτυχημένη πολιτική μετάβασης στη Συρία είναι ένα ενδεχόμενο για το οποίο πολλοί ανησυχούν έπειτα από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου.

«Το χάος και η αναρχία θα αποτελέσουν αναπόφευκτα ευλογία για το Ισλαμικό Κράτος, που περιμένει την ώρα του, ανασυγκροτώντας αργά αλλά ασφαλώς τα δίκτυά του σε ολόκληρη τη χώρα», προειδοποιεί ο Colin Clarke, επιστημονικός διευθυντής του Soufan Center της Νέας Υόρκης.

Ήδη την Κυριακή, η Ουάσινγκτον προχώρησε σε «δεκάδες αεροπορικές επιδρομές» κατά «περισσότερων των 75 στόχων» των τζιχαντιστών, ενδείκνυοντας ότι δεν αγνοεί τον κίνδυνο. «Το Ισλαμικό Κράτος θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί την περίοδο αυτή για να ανακτήσει τις ικανότητές του και να δημιουργήσει ορμητήρια… Είμαστε αποφασισμένοι αυτό να το εμποδίσουμε», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν.

Στην εβδομαδιαία του εφημερίδα Al-Naba, το Ισλαμικό Κράτος απορρίπτει εκ προοιμίου οποιοδήποτε σχήμα εξουσίας στην Δαμασκό πέραν του δικού του. Η οργάνωση, κυρίαρχη σε ένα απέραντο χαλιφάτο που εκτεινόταν στην Συρία και το Ιράκ (2014-19), θεωρεί ότι «στόχος των ανταρτών είναι η δημιουργία ενός μη θρησκευτικού και δημοκρατικού κράτους, πολύ μακριά από το σχέδιο του Ισλαμικού Κράτους που βασίζεται στην σαρία», εξηγεί η Laurence Bindner, συνιδρύτρια του JOS Project, μίας πλατφόρμας ανάλυσης του online εξτρεμισμού.

«Εμφανίζεται ως η μόνη βιώσιμη εναλλακτική, που θα επέβαλλε τον σεβασμό των θρησκευτικών αρχών και θα αντιτασσόταν στα ξένα συμφέροντα». Οι τοποθετήσεις των ανταρτών «υπέρ μίας ειρηνικής συνύπαρξης των θρησκευτικών μειονοτήτων είναι αντίθετες με τον ακραίο στόχο των συστηματικών αφορισμών».

Η κεντρική οργάνωση του Ισλαμικού Κράτους, που συντόνιζε τις θυγατρικές της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, θεωρείται σήμερα σκιά του εαυτού της.

Από το 2019, ο αριθμός των επιθέσεων στην Συρία για τις οποίες διεκδικεί την ευθύνη η οργάνωση έχει μειωθεί (1.055 το 2019, 121 το 2023). Ωστόσο, αυξήθηκε το 2024 (259 ως τα μέσα του Νοεμβρίου), σύμφωνα με τον αναλυτή Aaron Zelin για το αμερικανικό think-tank Hudson. Σημαντικά στοιχεία δείχνουν ότι το Ισλαμικό Κράτος υποβάθμισε την ανάληψη ευθύνης για επιθέσεις στην Συρία, προκειμένου να εμφανισθεί πιο αδύναμο από όσο πραγματικά είναι.

Το Ισλαμικό Κράτος θα επιδιώξει να αποσπάσει όσα περισσότερα εδάφη μπορεί από τους αντάρτες του Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ, με τον Yoram Schweitzer, βετεράνο των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, να υπογραμμίζει τη σημασία της ανάλυσης της κατάστασης.

Πρέπει να επισημανθεί ότι αν μία άλλη εξουσία αναλάβει τελικά, το αποτέλεσμα θα είναι απαράλλακτο. «Θα θεωρήσουν όποιον ελέγχει την εξουσία στην Δαμασκό κύριο εχθρό κατά του οποίου οφείλουν να αναλάβουν δράση».

Το Ισλαμικό Κράτος μπορεί να στραφεί προς μία από τις αχίλλειες πτέρνες του αντιτρομοκρατικού αγώνα: τα υπερκορεσμένα στρατόπεδα κράτησης στην κουρδική ζώνη της Συρίας, όπου ζουν στοιβαγμένοι δεκάδες χιλιάδες μαχητές του Ισλαμικού Κράτους με τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Η επίθεση κατά της φυλακής του Γουαϊράν το 2022 υπογραμμίζει τον κίνδυνο στα στρατόπεδα.

Τα τελευταία χρόνια, οι Κούρδοι είχαν δυσκολίες να διαφυλάξουν την τάξη εκεί, και εάν συνεχισθούν οι επιθέσεις του τουρκικού στρατού, μπορεί να μην είναι σε θέση να φυλάξουν το στρατόπεδο για πολύ. Μακροπρόθεσμα, μέρος της εξίσωσης εξαρτάται από την βούληση ή μη των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρήσουν στην Συρία τις λίγες εκατοντάδες αμερικανούς στρατιώτες που έχουν αναπτυχθεί εκεί.

Ο Colin Clarke υπενθυμίζει ότι ο πόλεμος κατά του Ισλαμικού Κράτους «περιλαμβάνεται στην κληρονομιά της πρώτης του θητείας», γεγονός που καθιστά δύσκολη την ακύρωση αυτής της κληρονομιάς.

Πηγή: Politic.gr