Ενημερωτικό σημείωμα για το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Διαρθρωτικό Πρόγραμμα 2025-2028, που πρόσφατα παρουσίασε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, και αναμένεται να συζητηθεί αύριο στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, εξέδωσε το ΥΠΕΘΟ.
Συγκεκριμένα, το ενημερωτικό σημείωμα, με μότο «Μείωση του χρέους, ανάπτυξη, αύξηση εισοδημάτων», αναφέρει τα εξής:
1. Τι είναι οι ευρωπαϊκοί δημοσιονομικοί κανόνες και τι διαφορά έχουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας;
Είναι μια αναθεώρηση ουσιαστικά του Συμφώνου Σταθερότητας, πάντοτε μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειας της ΕΕ για χαμηλά ελλείμματα και χαμηλό δημόσιο χρέος. Το κυριότερο νέο στοιχείο είναι ότι εισάγεται ο κανόνας των δαπανών προκειμένου να ελέγχονται τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος σε όλες τις χώρες-μέλη. Με βάση την ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους και τα χαρακτηριστικά κάθε οικονομίας ξεχωριστά, δίνεται η δυνατότητα συγκεκριμένου ποσοστού αύξησης των δαπανών ετησίως.
2. Πώς θα εξελιχθεί η ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Διαρθρωτικό Πρόγραμμα 2025-2028;
Το μεσοπρόθεσμο αποτυπώνει την πορεία της οικονομίας την επόμενη τετραετία. Καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι σταθερά από τους υψηλότερους στην ΕΕ:
– Το δημόσιο χρέος θα μειωθεί δραστικά, από 153,7% το 2024 σε 133,4% έως το 2028. Η μείωση αυτή έρχεται σε συνέχεια της δραστικής αποκλιμάκωσης του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ, από 207% το 2020 σε 161,9% το 2023, δηλαδή κατά 45 ποσοστιαίες μονάδες σε διάστημα τριών ετών.
– Η ανεργία θα μειωθεί περαιτέρω στο 8,5% το 2028, από 17,9% το 2019 και 9,5% που διαμορφώθηκε τον Αύγουστο 2024.
– Οι μισθοί, τόσο ο κατώτατος όσο και ο μέσος, θα αυξηθούν περαιτέρω: Ο κατώτατος μισθός από 650 ευρώ το 2019 και 830 ευρώ που είναι σήμερα, προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 950 ευρώ το 2027.
Το Μεσοπρόθεσμο ενσωματώνει την υλοποίηση όλων των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης το 2023 και πιστοποιεί ότι η κυβέρνηση τιμά την εντολή και την εμπιστοσύνη των Ελλήνων πολιτών.
3. Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες τι περιθώρια αφήνουν στην κυβέρνηση να αυξήσει τις δαπάνες του προϋπολογισμού; Υπάρχουν περιθώρια για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής;
Υπάρχουν, εξαιτίας κυρίως του γεγονότος ότι η κυβέρνηση πέτυχε μεγαλύτερη αύξηση των δαπανών σε σχέση με τις αρχικές προτάσεις της Κομισιόν.
Συνοπτικά, οι δαπάνες από 100 δισ. ευρώ το 2024, αυξάνονται κατά περίπου 3,7 δισ. ευρώ το 2025 και 2026 και περίπου 3,2 δισ. ευρώ το 2027 και το 2028. Η αύξηση των δαπανών κατανέμεται ως εξής:
* Περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως, κατά μέσο όρο, είναι η εκτιμώμενη αύξηση των συντάξεων με βάση τις νέες συνταξιοδοτήσεις και την αύξηση με βάση τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ.
* Περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως υπολογίζεται η συνήθης αύξηση των τακτικών δαπανών των φορέων Γενικής Κυβέρνησης και των υπουργείων με βάση τις αναληφθείσες υποχρεώσεις και τον πληθωρισμό.
* Οι δαπάνες για τις Ένοπλες Δυνάμεις εκτιμάται να αυξηθούν κατά 0,86 δισ. ευρώ το 2025.
Συνεπώς προκύπτει δημοσιονομικό περιθώριο ύψους έως 1 δισ. ευρώ ετησίως, κατά μέσο όρο, για εφαρμογή επιπλέον μέτρων πολιτικής.
4. Με δεδομένο ότι οι δαπάνες του προϋπολογισμού δεν μπορούν να αυξηθούν πέρα από ένα ορισμένο όριο, η κυβέρνηση διαθέτει άλλα εργαλεία για να εφαρμόσει τις πολιτικές της;
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, επιπλέον δημοσιονομικός χώρος για νέες πρωτοβουλίες δημιουργείται από την εφαρμογή μόνιμων μέτρων είτε στην πλευρά των εσόδων είτε στην πλευρά των δαπανών.
5. Εφόσον η όποια υπεραπόδοση του προϋπολογισμού δεν θα μπορεί να διανέμεται στους πολίτες, για ποιο λόγο η κυβέρνηση επιδιώκει υψηλότερα πλεονάσματα;
Η υπεραπόδοση του προϋπολογισμού μπορεί να διατεθεί είτε για την αποπληρωμή χρέους είτε για τη δημιουργία αποθεματικού.
6. Θα πρέπει τα επόμενα χρόνια η κυβέρνηση να πάρει επιπλέον μέτρα προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα;
Όχι. Ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα για όλη την περίοδο έως το 2028 είναι 2,4% του ΑΕΠ.
7. Συζητείται η αλλαγή της μεθόδου αποτύπωσης στο χρέος για τους αναβαλλόμενους τόκους από τα δάνεια του δεύτερου μνημονίου. Τι επιπτώσεις θα είχε κάτι τέτοιο;
Επί της ουσίας δεν αλλάζει τίποτα. Μιλάμε για το ίδιο χρέος που γνωρίζει η Eurostat, οι αγορές, οι επενδυτές και όλοι οι Έλληνες πολίτες.
8. Για ποιο λόγο το μεσοπρόθεσμο προβλέπει χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με άλλους οργανισμούς;
Το μεσοπρόθεσμο βασίζεται σε μια μεθοδολογία που επιδιώκει να διασφαλίσει ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι θα επιτευχθούν.
9. Ποιες είναι οι διαρθρωτικές αλλαγές που περιλαμβάνονται στο 4ετές δημοσιονομικό σχέδιο;
Είναι οι αλλαγές που αφορούν στους τομείς: δημογραφικό, στεγαστικό, υγεία και επιχειρηματικότητα.
10. Τελικά με αυτό το Μεσοπρόθεσμο η οικονομία θα πάει μπροστά;
Η ελληνική οικονομία προχωρά μπροστά με το δεύτερο ταχύτερο ρυθμό στην ΕΕ. Η θετική αυτή πορεία θα συνεχιστεί, επιτρέποντας τη σύγκλιση της ελληνικής οικονομίας με τον μέσο όρο της ΕΕ.