Τρίτη, 19 Νοεμβρίου 2024, 9:33:18 πμ
Τρίτη, 12 Ιουλίου 2016 20:49

Το Βασιλίτσι Μεσσηνίας και η Βασιλίτσα του Κιλκίς

Γράφει ο Νίκος Σιάνας

 

Την αφορμή για το σημερινό μου άρθρο την πήρα από δύο πρόσφατα γεγονότα, στα οποία πρωταγωνιστής είναι το  Βασιλίτσι της Μεσσηνίας. Θα  πείτε τι δουλειά έχουμε εμείς οι Κιλκισιώτες;  Διαβάστε και θα δείτε.
Το πρώτο λοιπόν ερέθισμα μου δόθηκε από το κείμενο του Βασιλιτσιώτη Βασίλη Γιούλα στην εφημερίδα «Καθημερινή» (28-5-2016) με τον τίτλο «ένα ξεχασμένο «Νόμπελ» ανθρωπιάς».
Γράφει ο κος Γούλας.

Με συγκίνηση παρακολουθήσαμε όλοι οι Έλληνες την ανθρωπιά που έδειξαν οι κάτοικοι της Λέσβου απέναντι στους πρόσφυγες (και μη) που έφταναν κάτω από τραγικές συνθήκες στο νησί τους. Είναι άξιοι επαίνου και δικαίως προτάθηκαν στη Σουηδική Ακαδημία από το επίσημο κράτος και χιλιάδες ανώνυμους ανθρώπους για το Νόμπελ Ειρήνης. Μακάρι να το πάρουν, θα είναι τιμή για όλους τους Έλληνες.
«Νόμπελ» ειρήνης και ανθρωπιάς όμως, έχει πάρει και το Βασιλίτσι Μεσσηνίας πριν περίπου ογδόντα πέντε χρόνια. Πολύ ανώτερο πιστεύω από αυτό που απονέμει η Σουηδική Ακαδημία και από πιο αυστηρούς κριτές. Κριτές και απονομείς ήταν οι πρόσφυγες αδελφοί μας από τον Πόντο που μετά την  Μικρασιατική καταστροφή ήρθαν στα δικά μας μέρη, ζητώντας την ανθρωπιά και τη βοήθεια μας. Αρκετοί από αυτούς που κατάγονταν από το Καρακαβούζ της Ηράκλειας του Πόντου κατέληξαν στο Βασιλίτσι.
Και το Βασιλίτσι τούς αγκάλιασε και τους πρόσφερε βοήθεια και ανθρωπιά απλόχερα, παρά την φτώχεια των κατοίκων του. Όταν, αργότερα έγινε μόνιμη εγκατάσταση τους στο Κιλκίς οι αδελφοί μας του Πόντου δεν ξέχασαν το Βασιλίτσι. Αποφάσισαν να απονείμουν το δικό τους «Νόμπελ» ειρήνης και ανθρωπιάς στο χωριό αυτό. Ένα βραβείο που πήγαζε μέσα από την καρδιά τους γι’ αυτό είναι και ανώτερο από το βραβείο της Σουηδικής Ακαδημίας. Έτσι πήραν την απόφαση να δώσουν το όνομα του χωριού που τους φιλοξένησε στο δικό τους χωριό!
Βασιλίτσα το είπαν, Ομόφωνα.
«Ο κύριος λόγος για να γίνει δεκτό αυτό το όνομα, γράφει ο καταγόμενος από εκεί δάσκαλος Παύλος Χαρτοματζίδης, ήταν γιατί οι περισσότερες οικογένειες, όταν ήρθαν το 1922 από την Τουρκία, εργάστηκαν στο Βασιλίτσι Καλαμάτας, όπου ο κόσμος τους συμπαραστάθηκε πολύπλευρα»
Αργότερα το χωριό τους ονομάστηκε με απόφαση του υπουργείου Βορείου Ελλάδος, Ποντοηράκλεια. «Βέβαια, οι κάτοικοι (συνεχίζει ο Π. Χαρτοματζίδης) πάντα ήξεραν και πάντα δήλωναν με υπερηφάνεια την ονομασία Βασιλίτσα»
Βασίλειος Γιούλας
Επιτ. Δ/ντης Γ.Λ.Κ.

Είναι αλήθεια πως ερχόμενοι στην Ελλάδα οι ανταλλάξιμοι Έλληνες της Μικρασιατικής Καταστροφής δεν ήταν πάντα καλοδεχούμενοι,  σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις η συμπεριφορά των ντόπιων απέναντι τους ήταν απαξιωτική και εχθρική.
Υπήρχαν όμως και οι περιπτώσεις στις οποίες οι γηγενείς παρά την φτώχεια τους έδειξαν αισθήματα αγάπης και ανθρωπιάς.
Μια τέτοια περίπτωση ήταν και συμπεριφορά των κατοίκων των χωριών της Μεσσηνίας Βασιλίτσι, Κορώνη, Χαροκόπιο και Χρυσοκελλαριά. Αυτήν την απλόχερη βοήθεια και ανθρωπιά που δέχτηκαν οι κατατρεγμένοι πρόσφυγες με καταγωγή από το Καρακαβούζ της Ηράκλειας του Πόντου, δεν την ξέχασαν ποτέ και αφού ορθοδόπησαν και ρίζωσαν στο δεύτερο χωριό τους στην Ελλάδα, το 1984 θέλοντας να γιορτάσουν τα 60 χρόνια του χωριού τους, από τους πρώτους που σκέφτηκαν να προσκαλέσουν, ήταν οι κάτοικοι των παραπάνω χωριών. Για να τους ανταποδώσουν έστω και λίγο την αγάπη και την ευγνωμοσύνη τους, να τους πουν ένα μεγάλο ευχαριστώ. Τους ξεχωριστούς καλεσμένους τους καλωσόρισαν όλοι οι κάτοικοι με μια μεγάλη ποντιακή αγκαλιά.
Στις τριήμερες εκείνες αξέχαστες μέχρι σήμερα εκδηλώσεις, πρωταγωνιστές ήταν πάντα οι αγαπημένοι καλεσμένοι, όλο το χωριό ήταν στο πόδι με πρώτο και καλύτερο τον πρόεδρο του χωριού Γιώργο Φρονιμόπουλο. Όλο το χωριό «έβαλε» τα καλά του και όλες οι νοικοκυρές του χωριού ήθελαν η μία να ξεπεράσει την άλλη στην φιλοξενία των ξεχωριστών τους φιλοξενούμενων. Αποτέλεσμα αυτής της φιλοξενίας ήταν οι Βασιλιτσιώτες επιστρέφοντας στο χωριό τους να πάρουν μαζί τους ως νύφη την Ρούλα την Κωνσταντινίδου, η οποία πλέον εκτελεί άτυπα χρέη πρέσβειρας.
Το 2014 στα 90 χρονα του χωριού, σε μια σεμνή εκδήλωση οι Ποντοηρακλειώτες ξαναμνημονεύουν τους μακρινούς «συγχωριανούς» τους, υπενθυμίζοντας έτσι στα νέα παιδιά το χρέος και το καθήκον απέναντι σ’ εκείνους που έδωσαν αγάπη και ανθρωπιά στους προπάππους και προγιαγιάδες τους.
Λένε πως ο χρόνος επουλώνει πληγές, πως ο χρόνος φέρνει την λησμονιά και την λήθη. Αυτό στην περίπτωση των δύο χωριών, μάλλον δεν ισχύει. Τρανή απόδειξη η παρουσία του πολιτιστικού συλλόγου Βασιλιτσίου «Η Φανερωμένη» στις 25-6-2016 στην Ποντοηράκλεια.
Δεν ήταν μια τυπική επίσκεψη στα πλαίσια μιας εκδρομής.  Ήταν μια επίσκεψη σε αγαπημένους φίλους και συγχωριανούς.  Ήρθαν για να «ποτίσουν» με την παρουσία τους το δένδρο της Μνήμης, ήρθαν για να δηλώσουν πως οι Πόντιοι πρώην συγχωριανοί τους συνεχίζουν να είναι στις καρδιές τους.
Άλλωστε αυτό τόνισε στον συγκινητικό του χαιρετισμό ο κ. Γούλας.
«Ερχόμαστε από το μακρινό Βασιλίτσι της Μεσσηνίας».
Ερχόμαστε από μακριά για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους προγόνους σας. Στους προγόνους σας που υπήρξαν θύματα μιας απάνθρωπης γενοκτονίας. Ιδιαίτερα όμως στους προγόνους σας που πριν 100 περίπου χρόνια ξεριζωμένοι από τις προγονικές τους εστίες και κυνηγημένοι από τον βάρβαρο εχθρό, βρήκαν ανοικτή αγκαλιά στους δικούς μας προγόνους. Σ΄ αυτούς που σαν κυνηγημένα πουλιά ήρθαν να χτίσουν εδώ τη φωλιά τους με πόνο και με δάκρυ. Στα χώματα τούτα που ζείτε σήμερα σεις και που τώρα μας βλέπουν από ψηλά και χαίρεται η ψυχή τους για το αποψινό μας αντάμωμα.
Μαζί μας την ώρα αυτή είναι και οι δικοί μας πρόγονοι. Μας βλέπουν κι αυτοί από ψηλά και χαίρεται κι αυτών η ψυχή. Για όλους αυτούς τους δικούς σας και τους δικούς μας προγόνους, που οι ψυχές τους αντάμωσαν απόψε, όπως ανταμώσαμε και εμείς παρακαλώ να τηρήσουμε όλοι ενός λεπτού σιγή, με την ευχή να μην ξαναζήσει η πατρίδα μας παρόμοιες καταστάσεις.
Ερχόμαστε, ακόμα από την άλλη άκρη της Ελλάδας και για έναν άλλο σκοπό. Για να γνωρίσουμε από κοντά και να τιμήσουμε εσάς. Εσάς, τη νέα γενιά του Ποντιακού Ελληνισμού…
Την επιμέλεια της υποδοχής και της φιλοξενίας στο «Σπίτι του Πόντου» την είχε ο σύλλογος «Διγενής Ακρίτας», ο πρόεδρος Ιορδάνης Φρονιμόπουλος, μέλη της διοίκησης καθώς και η νεολαία του συλλόγου στάθηκαν από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό δίπλα στους εκλεκτούς επισκέπτες από το μακρινό Βασιλίτσι τους οποίους υποδέχθηκαν με θέρμη οι κάτοικοι του χωριού μαζί με τον δήμαρχο Χ. Γκουντενούδη, τον Ιερέα π. Αλέξιο και τον πρόεδρο του χωριού Χαρ. Παυλίδη.
Στην πλατεία του χωριού μετά από τους χαιρετισμούς και την ανταλλαγή δώρων, τα μέλη του πολιτιστικού συλλόγου από το Βασιλίτσι με πρωτοχορευτή τον πρόεδρο τους Παναγιώτη Λυμπέρη χόρεψαν παραδοσιακούς χορούς του τόπου τους κερνώντας όλους τους παρευρισκόμενους αλλά και τους θαμώνες των γύρω μαγαζιών τις περίφημες νόστιμες «δίπλες» της Καλαμάτας.
Ακολούθησε στο «Σπίτι του Πόντου» γεύμα και κοινό γλέντι μέχρι αργά το βράδυ, όπου μεταξύ άλλων δόθηκε η υπόσχεση από πλευράς Ποντοηράκλειας πως σύντομα θα επισκεφθούν το Βασιλίτσι, το πρώτο τους χωριό στην Ελλάδα.
Καλώς ανταμωθήκατε λοιπόν
Φίλοι και συγχωριανοί
Τούτον το χρόνο τον καλό

Υ.Γ.: Μέχρι στιγμής παραμένει άγνωστο αν μαζί με τα δώρα οι Βασιλιτσιώτες και αυτή τη φορά πήραν νύφη από την Ποντοηράκλεια

Έκθεση εικόνων