Παρατηρούμε σχεδόν τέλεια κάθετη αναλογικότητα, με βάση το άνοιγμα των πατριαρχικών εικόνων. Παρά την ανεξαρτησία των οριζόντιων θεμάτων αυτά αποτελούν και μια ανεξάρτητη κάθετη ενότητα έξι επιπέδων.
Δεξιά της Ωραίας Πύλης σε πατριαρχικές εικόνες, ο Χριστός, ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο Άγιος Αθανάσιος, ο Άγιος Δημήτριος, είσοδος με τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, η Κοίμησης της Θεοτόκου, η Ανάστασις του Κυρίου, ο προφήτης Ηλίας. Αριστερά της Ωραίας Πύλης η Θεοτόκος, ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Νικόλαος, ο Άγιος Θεόδωρος, οι τρεις Ιεράρχαι, η Αγία Τριάς και η Κοίμηση της Θεοτόκου, η Ζωοδόχος Πηγή, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός.
Οι περισσότερες πατριαρχικές εικόνες αποτελούν συνθέσεις με μία μεγάλη και πολλές μικρές εικόνες που ιστορούν το βίο του Αγίου. Ιδιαίτερα παρατηρούμε στο κάτω μέρος της Αναστάσεως του Κυρίου, παρουσιάζεται σε δύο μικρότερες εικόνες ο Εσταυρωμένος με τις Μυροφόρες κατά την τελετή της Αποκαθήλωσης. Στην Κοίμηση της Θεοτόκου, βλέπουμε τη μεταφορά από τον Υιό της στον ουρανό, ως Πλατυτέρα.
Στα άλλα οριζόντια επίπεδα του τέμπλου, βλέπουμε την άμπελο, τους ευαγγελιστές, τους μαθητές του Χριστού, τους προφήτες της παλαιάς διαθήκης και κινητές εικόνες διαφόρων αγίων..
Κάτω από τις πατριαρχικές εικόνες είναι ζωγραφισμένα ανθοδοχεία και ανθοδέσμες με πολύχρωμα άνθη, τριών διαφορετικών μοντέλων, σε φόντο μπλε, πράσινο και γκρι.
Στη δεξιά πλευρά, εσωτερικά του Ιερού, στέκεται κρεμασμένος ο παλαιός Σταυρός με τον Εσταυρωμένο. Παραχώρησε τη θέση του σε νεότερο.
Ο λαογράφος-συγγραφέας του Κιλκίς Αριστείδης Σιδέρης φράφει:
«Μία μεγάλη φορητή εικόνα μαζί με άλλες, κείνται παρά το ημικύκλιον σημείον του τοίχου, προ της Αγίας Τράπεζας. Η μεγάλη αυτή παριστάνει την Εσχάτη Κρίσι. Εις το άνω μέρος της εικόνας πλήθος Αγίων και Μαρτύρων, Οσίων, Ιεραρχών κ.α. Είναι μία σύνθεσις η οποία χαρακτηρίζεται από απερίγραπτον λεπτομέρειαν εις σχήματα προσώπων και ανεξίτηλον ποικιλόμορφον χρώμα. Είναι μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας. Υπάρχουν και άλλες εις το ίδιον σημείον του ημικυκλίου».
Ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Κιλκίς είναι μοναδικός, επειδή τόσο στο εξωτερικό όσο κυρίως στο εσωτερικό του διασώζει μοναδικά την αρχική του διακόσμηση. Διατηρήθηκε ατόφιος, ακέραιος. Όπως τον πρωτοκατασκεύασαν οι ειδικοί μαστόροι, οι τεχνίτες, οι αγιογράφοι, έτσι τον διατήρησαν και τον παρέδωσαν στις επόμενες γενεές οι χρήστες του.
Ο ναός κτίσθηκε από τους ορθοδόξους χριστιανούς της περιοχής Κιλκίς, Έλληνες, Βουλγάρους, Σέρβους και άλλους, πολίτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ανήκε στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης. Το καθολικό μοναστήρι καλογραιών του Κιλκίς, του Τάγματος Λαζαριστών, με τη μεγάλη πολιτική του δύναμη, επέβαλε τη θέληση και τα συμφέροντά του. Έτσι παραχώρησε την εκκλησία στους ουνίτες, και στους εξαρχικούς. Οι Βούλγαροι εξαρχικοί αποσχίσθηκαν από το Πατριαρχείο και παντοιοτρόπως καταλάμβαναν Ιερούς Ναούς στο χώρο της Μακεδονίας και Θράκης. Οι ουνίτες ήταν θρησκευτικό δημιούργημα της Δυτικής Εκκλησίας, δήθεν ορθόδοξοι, με φανατική υποστήριξη στην ένωση των εκκλησιών υπό τον Πάπα, δηλαδή ουσιαστικά στην υποδούλωση της Ορθοδοξίας. Τελικά μετά από πολλούς αγώνες, καταλήψεις, διαμαρτυρίες και προσφυγές, μόλις το 1926 παραδόθηκε από τις καταληψίες του Πάπα, ο ναός στους Έλληνες Ορθοδόξους, γηγενείς και πρόσφυγες που ήλθαν από το βορά και την ανατολή.
Οι Γαλλίδες καλόγριες ήταν οι υπεύθυνες της αλλαγής των τίτλων στις εικόνες από το Ελληνικό στο Κυριλλικό αλφάβητο. Ξέχασαν όμως να αλλάξουν και τα μικρά γράμματα των αγιογράφων που μέχρι σήμερα μαρτυρούν την Ελληνικότητά τους.
Ο ναός ανήκει στην Ιερά μητρόπολη Πολυανής Κιλκισίου και Αγίου Αθανασίου. Παλαιότερα λειτουργούσε μόνο περιστασιακά και τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, όπως καθιερώθηκε, στην ονομαστική του εορτή. Από το 1957 άρχισε να λειτουργεί μετά την εορτή του Αγίου Γεωργίου μέχρι και την 3η Νοεμβρίου, μνήμη του Αγίου. Πολύ αργότερα καθιερώθηκε να λειτουργεί κάθε Κυριακή.
Από το 1976, όλοι οι μητροπολίτες προσπάθησαν να λειτουργήσει ως μονή.
Η ελλιπής επάνδρωση της μονής, δεν την εμποδίζει να είναι το καταφύγιο πολλών χριστιανών, κυρίως στις Κυριακάτικες λειτουργίες και ιδιαίτερα στις λειτουργίας της Μεγάλης Εβδομάδας. Μοναδική είναι η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου, τις μεσημβρινές ώρες της Μεγάλης Παρασκευής, όπως την καθιέρωσε και την πραγματοποιεί κάθε χρόνο ο μητροπολίτης κ.κ. Εμμανουήλ.
Το μνημείο εποπτεύεται από την εφορία μεταβυζαντινών μνημείων, της αρχαιολογικής υπηρεσίας Θεσσαλονίκης.
Η συνεργασία θρησκευτικής και αρχαιολογικής υπηρεσίας προσφέρει στο λαό του Κιλκίς ένα ενεργό, ζωντανό, θρησκευτικό και πολιτιστικό θησαυρό. Ευτυχώς έγκαιρα, πριν πολλά χρόνια, έγινε η στέγη που εξασφάλισε την στεγανότητα. Πριν είκοσι περίπου χρόνια έγινε, με την αυστηρή επίβλεψη της αρχαιολογικής υπηρεσίας, εξωτερικός καθαρισμός του επιχρίσματος με αμμοβολή, πλήρης καθαρισμός και συντήρηση των εικόνων και του τέμπλου, ανακατασκευή του μαρμάρινου δαπέδου και πιστή αναδημιουργία του εξωτερικού στεγάστρου. Είναι ανάγκη αποκατάστασης και αξιοποίησης του περιβάλλοντα χώρου. Πρέπει να φύγουν οι κεραίες και τα αυθαίρετα, να ολοκληρωθεί η πλακόστρωση. Τα κτήρια του Χαρίτωνα, όπως τα ονομάζουμε, με τη γνώμη αρχιτεκτόνων, να μετασχηματιστούν σε πραγματικά μοναστηριακά κελιά. Ο χώρος του πάρκιγκ να επιστρωθεί με άσφαλτο και να γίνει προστατευτικό τοιχίο και κάγκελο. Πάντα βέβαια με την έγκριση και επίβλεψη της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Κατά τον 19ου αιώνα, μετά από διάφορα Τανζιμάτ (μεταρρυθμιστικά διατάγματα) , το Χάτι Σερίφ το 1839 και το Χάτι Χομαγιούν το 1856, στο Νομό Κιλκίς κτίσθηκαν πάνω από σαράντα ιεροί ναοί, όλοι βασιλικού ρυθμού. Παραπάνω από είκοσι λειτουργούν σαν ενοριακοί ναοί στα χωριά δικαιοδοσίας της Ι.Μ. Πολυανής Κιλκισίου και Αγίου Αθανασίου.
Ο Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος Κάτω Θεοδωρακίου, είναι ο καλύτερα διατηρημένος. Συντηρήθηκε από ειδικούς επιστήμονες Οι αγιογραφίες του, είναι έργα Ελλήνων και σλάβων αγιογράφων. Σε πολύ καλή κατάσταση είναι και ο Ι.Ν. Προφήτη Ηλία στη Φύσκα, ο Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Μεταλλικού και ο Ι.Ν.Αγίων Κων/νου και Ελένης στο Κοτύλη.
Τον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου Κιλκίς τίμησαν πολλοί ιερείς στα 180 χρόνια της λειτουργίας του. Είμαι προσκυνητής του από το 1970, που εγκαταστάθηκα στο Κιλκίς.
Πνευματικά και δημιουργικά ήταν τα χρόνια που λειτούργησε, με περισσή σεμνότητα, ταπεινοσύνη, ηρεμία, καλοσύνη, χαμόγελο, ο κεκοιμημένος Πατήρ Γεώργιος Πλιάκας.
Ο παππα Γιώργης του Αϊ Γιώργη, όπως τον λέγαμε. Λεπτός, μικροκαμωμένος, αέρινος, σεμνός, καλοκάγαθος. Λίγα τα γράμματά του, μέτρια φωνή, μεγάλη η πίστη του, μεγάλη η αγάπη στο ποίμνιό του. Συνεπικουρούμενος από την άξια πρεσβυτέρα του, έδωσε πνοή στον μέχρι τότε χειμαζόμενο ναό. Πάντα πρόθυμος να ανοίξει το ναό για να προσκυνήσουν οι κοντινοί και μακρινοί προσκυνητές. Ήθελε να παίρνουν την ευλογία του Αγίου μας στα σπίτι τους.
Πέρασαν χρόνια που έφυγε από το Κιλκίς για το χωριό του στην Κατερίνη, όταν σε μεγάλη ηλικία συνταξιοδοτήθηκε. Είναι αρκετά τα χρόνια που εκοιμήθη στην αγκάλη του Μεγαλοδύναμου. Όμως καθημερινά το ράσο του ανεμίζει με το γρήγορο και αέρινο βηματισμό του, μέσα στο ναό, στον περιβάλλοντα χώρο και στη μεγάλη κατηφόρα για το Κιλκίς. Γνωρίζει και χαιρετά χαμογελαστός όλους τους ανθρώπους. Μας γνωρίζει όλους ονομαστικά. Αιωνία η μνήμη του, εύχονται οι Κιλκισιώτες, δεν τον ξεχνούν.
Οι ιεροψάλτες, Χρήστος Λαφτσίδης, άριστος κάτοχος και δάσκαλος της βυζαντινής μουσικής, γόνος ιερατικής οικογένειας και ο Κωνσταντίνος Αλεξόγλου, για πολλά πολλά χρόνια προσφέρουν το ταλέντο τους, συμβάλλοντας στην καλή λειτουργία και φήμη του ναού.
Σημειώσεις:
1. Οι περιγραφή και οι περισσότερες πληροφορίες που παρέθεσα προέρχονται από σχετική εκδήλωση που πραγματοποίησε Η ΤΕΧΝΗ ΚΙΛΚΙΣ, στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της, όταν στεγαζόταν στην οδό Σόλωνος. Εκπληκτικός ο παρουσιαστής, ήταν καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Το όνομα του δεν το θυμούμαι. Η φωτογράφηση και προβολή σε slaits, είχε γίνει από το νέο τότε φωτογράφο Χάρη Παπαδόπουλο.
2. Απ΄ ότι γνωρίζω έγινε και άλλη ανάλογη εκδήλωση στην ΤΕΧΝΗ, με ειδικό επιστήμονα.
3. Απλή και σοβαρή καταγραφή επεχείρησε το 1985 και ο αείμνηστος Αριστείδης Σιδέρης, στο πόνημά του ΑΖΒΗΣΤΕΣ ΜΝΗΜΕΣ
4. Πιστεύω ότι το αρχείο της ΤΕΧΝΗΣ και η εμπειρία της σε ανάλογα θέματα, σε συνεργασία με την Ι.Μ. Κιλκισίου, πρέπει να σταθούν αφορμή για ανάθεση σε ειδικούς επιστήμονες, τη συγγραφή και απόδοση στους πιστούς και λάτρεις της θρησκευτικής τέχνης, βιβλίου καταγραφής και ιστορίας του Αγίου Γεωργίου, με στοιχεία πραγματικής έρευνας.
5. Εξωτερική φωτογράφιση του Ιερού Ναού, με λεπτομέρειες, έχω κάνει. Η εσωτερική, λεπτομερής καλή φωτογράφιση είναι απαραίτητη, για δημιουργία αρχείου, όλων των στοιχείων και της θέσης που καταλαμβάνουν στο μνημείο.6.
Συγχωρέστε και διορθώστε πιθανές αστοχίες μου, δεν είμαι ειδικός για το θέμα που περιγράφω, μόνο από αγάπη και ενδιαφέρον στον τόπο μας ασχολήθηκα.
