Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου Αγροτικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ευρωπού ο πρώην Δήμαρχος Ευρωπού κ. Ευθύμιος Κουρτζανίδης φόρτισε συναισθηματικά τους παραβρισκόμενους με την ομιλία του «Συνομιλώντας με τον παππού και τη γιαγιά». Μέσα από την αφήγησή του μετέφερε με λόγια αυτά που αισθάνεται ο κάθε Φουλατζικιωτης φέρνοντας στο νου το δικό του παππού και τη δική του γιαγιά. ΄Ηταν μια κατάθεση ψυχής, λυτρωτική δημόσια εξομολόγηση για τον ίδιο.
Ο κ.Κουρτζανίδης αναφέρθηκε στις πολλές, χωρίς επιτυχία προσπάθειες που έκανε να συνομιλήσει με τον παππού του και τη γιαγιά του για τα γεγονότα του Ολοκαυτώματος και της ολοσχερούς καταστροφής του Φουλατζικιού τον Ιούνιο του 1920 καθώς και του ξεριζωμού από τις πατρογονικές εστίες επειδή η μόνιμη απάντηση του παππού του με τρεμάμενη φωνή ήταν «μπράχ ογλούμ» (σ.σ. «άφησέ τα παιδί μου»). Για το μεγάλο ταξίδι της προσφυγιάς που ακολούθησε. Από Κωνσταντινούπολη και Νικομήδεια σε Μυτιλήνη, Λήμνο, Σάμο, Καλαμάτα, Βόλο και Καραμπουρνάκι Θεσ/νίκης. Και από εκεί στην συνέχεια για Ευρωπό, για Βέροια και για τα χωριά Κορμίστα και Βιτάστα (σημερινή Κρηνίδα) των Σερρών.. Αναφέρθηκε στην προτροπή του παππού «Ογλούμ ουνούτμα» (σ.σ. «παιδί μου μη ξεχνάς» .και θυμήθηκε τη γιαγιά του συχνά να λέει τη λέξη «μπουγουλίορουμ» (σ.σ. «πνίγομαι»).
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με προβολή βίντεο από επίσκεψη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και στο Φούλατζικ της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας.
Η εκδήλωση έκλεισε με κέρασμα στους παραβρισκόμενους,.
Παράλληλα στον προθάλαμο είχε στηθεί έκθεση με φωτογραφίες από τις κατά καιρούς επισκέψεις απογόνων Φουλατζικιωτών στο Φούλατζικ.
Στο ξεκίνημα της εκδήλωσης αναγνώστηκαν χαιρετιστήριες επιστολές του Αντιπεριφερειάρχη Κιλκίς κ. Βεργίδη Ανδρέα και του Δημάρχου Παιονίας κ. Σιωνίδη Κων/νου
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους:
Ο Ιερέας του Ι.Ν.Γεωργίου Ευρωπού κ/Αρντελεάν Ιωάννης, ο πρώην Δήμαρχος Παιονίας κ. Λαπόρδας Αθανάσιος, ο Αντιδήμαρχος Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών Δήμου Παιονίας κ. Τζούρτζος Αθανάσιος, ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΠ κ. Ναλμπάντης Τριαντάφυλλος, ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Παιονίας κ. Ντάτος Ιωάννης, ο Δημοτικός Σύμβουλος κ.Παρασκευόπουλος Γεώργιος, ο Τοπικός Σύμβουλος Ευρωπού κ. Παπαδόπουλος Μιχαήλ (ως εκπρόσωπος της Προέδρου της Κοινότητας κ.Πατσίδου Κυριακής), ο Τοπικός Σύμβουλος Πολυπέτρου κ. Παντσίδης Πολυκράτης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Πολυκάστρου και Περιχώρων κ. Κουμαρνέτος Γρηγόριος, αντιπροσωπεία Φουλατζικιωτών από την Κρηνίδα Σερρών και πλήθος κόσμου.
Την Κυριακή 16 Ιουνίου 2024
Στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Ευρωπού πραγματοποιήθηκε Θεία Λειτουργία και Ιερό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των θυμάτων των θηριωδιών του Τούρκων στο Φουλατζίκι της Μ.Ασίας και στην Τσαντώ της Αν.Θράκης με πολύ μεγάλη παρουσία κατοίκων του Ευρωπού και αντιπροσωπειών των απανταχού Φουλατζικιωτών (Θεσσαλονίκη, Βέροια, Κορμίστα και Κρηνίδα του Ν.Σερρών κ.α.)
Στην συνέχεια στο Μνημείο Σφαγιασθέντων στον αύλειο χώρο της εκκλησίας πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφανιών.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κέρασμα στο Πνευματικό Κέντρο.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους: ο Β΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και Βουλευτής Κιλκίς κ. Γεωργαντάς Γεώργιος, ο Δήμαρχος Παιονίας κ.Σιωνίδης Κωνσταντίνος, ο Διοικητής της 33ης Μ/Κ Ταξιαρχίας Ταξίαρχος κ.Ελευθεριάδης Θεόδωρος, ο εκπρόσωπος της ΕΛ.ΑΣ. Αστυνόμος Β΄ κ.Σωτηριάδης Ιωάννης, ο πρώην Δήμαρχος Παιονίας κ. Λαπόρδας Αθανάσιος, ο πρώην Δήμαρχος Ευρωπού κ. Κουρτζανίδης Ευθύμιος, ο Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Παπουλίδης Σταμάτιος, ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΠαιονίας κ. Ναλμπάντης Τριαντάφυλλος, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Δουλκερίδης Γεώργιος και Συμεωνίδης Ιωάννης, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι κα Ιορδανίδου Σοφία και κ. Παρασκευόπουλος Γεώργιος, ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Φανού κ.Παυλακούδης Δημήτριος και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Πολυκάστρου και Περιχώρων κ. Κουμαρνέτος Γρηγόριος
Καραγιαννόπουλος Απόστολος Πρόεδρος Εταιρείας Μικρασιατικών Σπουδών και Ερευνών Ευρωπού
Ακολουθεί η ομιλία του Ευθ. Κουρτζανίδη:
«ΣΥΝΟΜΙΛΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΓΙΑΓΙΑ»
«100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΟ»
Αγαπημένοι μου παρευρισκόμενοι.
Ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας σήμερα εδώ, σε μια συνάντηση μνήμης και αναστοχασμού της ιστορίας και της παράδοσής μας.
Οφείλω όμως να ευχαριστήσω ξεχωριστά, την οργανωτική επιτροπή των φετινών επετειακών εκδηλώσεων και ιδιαίτερα τον κο Καραγιαννόπουλο Απόστολο, αυτόν τον θεματοφύλακα και ακούραστο «εργάτη» των προσφυγικών ζητημάτων του τόπου μας και όχι μόνο.
Η τιμή που μου έκαναν να εκφωνήσω την σημερινή ομιλία, στην επέτειο μάλιστα της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την εγκατάσταση των παππούδων και γιαγιάδων μας στον Ευρωπό, είναι για μένα πολύ μεγάλη.
Επιθυμώ να σας δηλώσω από την αρχή, ότι η σημερινή μου τοποθέτηση, δεν είναι μια επιστημονική ανάλυση των Ευρωπαϊκών και Διεθνών συνθηκών, που ίσχυαν εκείνη την περίοδο, με παράθεση ημερομηνιών και συμφωνιών.
Απλά η αφήγησή μου θα είναι μια κατάθεση ψυχής, μια λυτρωτική για μένα δημόσια εξομολόγηση και μια βαθιά ψυχολογική και ανθρώπινη προσέγγιση του πόνου, της δυστυχίας, αλλά και της αποφασιστικότητας και της γενναιότητας της Γιαγιάς και του Παππού,….. καθώς Αυτοί θα μας βλέπουν από ψηλά από τον ουρανό……….. κατά έναν υπερβατικό και φαντασιακό τρόπο.
Είναι ένα «βάρος» που το κουβαλάω χρόνια, ώς ανεκπλήρωτη υπόσχεση.
Μέσα από αυτήν την αφήγηση η καθεμιά σας και ο καθένας σας, μπορεί να δει τον δικό του Παππού και Γιαγιά.
Να φέρει στο νου του, τις δικές του αφηγηματικές αναμνήσεις.
Αν ένα δάκρυ κυλίσει, να με συγχωρέσετε.
Δεν θα είναι ένα δάκρυ συγκίνησης μόνο, αλλά μια έκφραση ευχαριστίας και ευγνωμοσύνης στους προγόνους μας.
Ακόμη ζητώ την κατανόησή σας για τον προσωπικό τόνο που χρησιμοποιώ στην ομιλία μου.
Θεωρώ όμως ότι ο τίτλος «Συνομιλώντας με τον Παππού και τη Γιαγιά» αυτό επέβαλλε.
Είναι σίγουρο όμως, ότι δεν είναι προσωπική μου υπόθεση, αλλά ακουμπά στις ψυχές ολονών μας.
Αγαπημένοι μου
Πολλές φορές στο παρελθόν προσπάθησα να προσεγγίσω νοερά, την ώρα μηδέν του μεγάλου κακού. Να αισθανθώ όσο γίνεται πιο κοντά στην εικόνα εκείνης της «πυρηνικής έκρηξης» και του «χαμού» - γιατί περί αυτού πρόκειται - αλλά πάντα ένας κόμπος ανέβαινε στο λαιμό μου, έκλεινε την αναπνοή μου και σταματούσε ο λογισμός μου.
Προσπαθούσα συχνά να συνομιλήσω με τον Παππού και τη Γιαγιά μου, για εκείνη τη στιγμή, για εκείνη την αποφράδα ημέρα, αλλά κανείς μας δεν μπορούσε να το αντέξει.
Ένα σκοτεινό πέπλο σκέπαζε το λογισμό μας, τα κεφάλια μας έσκυβαν και τα μάτια λαμπύριζαν υγρά ως προπομπός δακρύων.
Ο Παππούς - ως ψυχραιμότερος - αλλά με σπασμένη φωνή και αυτός, έλεγε «μπράχ ογλούμ», «άφησέ τα παιδί μου».
Και έτσι πορευτήκαμε όλα αυτά τα χρόνια.
Και το βάρος μεγάλωνε και μεγάλωνε.
Αρκετές φορές κυρίως μετά από άσχημα γεγονότα που μας συμβαίνουν, λέμε την έκφραση «από αύριο όλα θα είναι διαφορετικά ή αύριο ξημερώνει μια εντελώς διαφορετική μέρα».
Για να σκεφτούμε λίγο……
Αυτή η έκφραση δεν έχει βρει δυστυχώς πιο απόλυτη ταύτιση παρά μόνο σε εκείνη την μαύρη ημέρα της απόλυτης καταστροφής.
Από εκείνη την ημέρα και μετά πραγματικά άλλαξαν τα πάντα.
Ο κόσμος γύρισε ανάποδα.
Τίποτε δεν θα θύμιζε πια το χθες.
Ζωές και ιστορίες αιώνων σταμάτησαν βίαια και απότομα.
Μια απίστευτη βαρβαρότητα απλώθηκε παντού.
Ο καθρέφτης της ζωής θρυμματίσθηκε σε εκατομμύρια κομματάκια.
Τη θέση της πολύβουης και χαρούμενης καθημερινότητας των μικρών και μεγάλων του Φουλατζικίου, την αντικατέστησε ο αφόρητος πόνος, η δυστυχία και απόλυτη σιωπή της καταστροφής.
Η παράδοση αιώνων διαγράφτηκε με μιας και πνίγηκε στο αίμα δεκάδων αθώων συγχωριανών μας.
Όσοι κατάφεραν να επιζήσουν του σκοτωμού, στην εκκλησιά και στα σοκάκια του χωριού, πήραν τον δρόμο της φυγής ως φαντάσματα του εαυτού τους.
Διασκορπίστηκαν στα γύρω δάση.
Εκεί, περιπλανώμενοι και πεινασμένοι για πολλές μέρες, κατάφεραν να μαζέψουν τα κομμάτια τους, να συγκεντρωθούν όλοι οι εναπομείναντες συγχωριανοί και να ξεκινήσουν το μεγάλο, αβέβαιο και χωρίς επιστροφή ταξίδι τους.
Η δική μου οικογένεια δηλαδή ο Παππούς μου Κουρτζανίδης Ευθύμης με τη Γιαγιά μου Αναστασία, καθώς επίσης και τα τέσσερα αδέλφια του με τις γυναίκες τους, δεν είχαν θύματα εκείνη την αποφράδα ημέρα. Έλλειπαν όλοι τους από το χωριό, γιατί βρίσκονταν στα κτήματά τους, όπου είχαν οργανωμένες οικίες και διέμεναν εκεί για μήνες. Το κακό της καταστροφής το έμαθαν από ένα φίλο τους τούρκο που τους ειδοποίησε να φύγουν.
Έτσι βρέθηκαν μετά από μέρες περιπλάνησης, με τους άλλους συγχωριανούς τους, στα βουνά.
Επίσης η οικογένεια του παππού μου Καδεμνόγλου Χαρίτωνος και της γιαγιάς μου Σοφίας, από πλευράς της μητέρας μου, ήταν από το Ικόνιο της Σμύρνης και γι΄ αυτό δεν είχαν σχέση με τα γεγονότα του Φουλατζικίου, αλλά και αυτοί με άλλες καταστροφές.
Πριν όμως αφήσουν αυτή την ιερή γη των προγόνων τους για πάντα οι Φουλατζικιώτες Παππούδες και Γιαγιάδες μας, ένα ακόμη δράμα και μια δοκιμασία, τους επεφύλαξε η μοίρα του έθνους μας.
Κάτι που το συναντάμε και σε άλλες ιστορικές περιόδους της φυλής μας.
Μια ακόμη «πληρωμή», λες και είχαν ανεξόφλητη οφειλή που έπρεπε να ξεπληρώσουν.
Και αυτή ήταν ακόμη πιο βασανιστική και από το θάνατο.
Ακόμη πιο τυραννική στη σκέψη.
Έθαψαν πολλά μωρά παιδιά που έκλεαν από τη πείνα, τη δυστυχία και τις ασθένειες, για να μην εντοπισθούν και πιαστούν από τους μαινόμενους Τούρκους που τους αναζητούσαν. Διότι ήξεραν ότι τους περίμενε όλους ο βέβαιος και μαρτυρικός τους θάνατος.
Ένας άλλος τρελός χορός του Ζαλόγγου, έλαβε χώρα στα βουνά της άλλοτε αγαπημένης τους Πατρίδας.
Ο Παππούς μου και η Γιαγιά μου, έχω την πληροφόρηση ότι περιλαμβάνονταν σε αυτούς, παρόλο που δεν μίλησαν ποτέ για το γεγονός αυτό.
Την σχετική πληροφορία την έχω από χαμηλόφωνες μαρτυρίες άλλων, γιατί τέτοια πράγματα δεν λέγονται φωναχτά.
Η Γιαγιά μου όμως δεν γέλασε ποτέ στη ζωή της μέχρι το θάνατό της.
Δεν είδα ποτέ χαμόγελο στα χείλη της.
Έτσι αποτυπώθηκε επάνω της το δράμα και της προσωπικής της τραγωδίας και καταστροφής.
Ο δε Παππούς μου στις πάμπολλες παροτρύνσεις μου να επισκεφτούμε κάποτε το Φουλατζίκι, δεν ήθελε ούτε να ακούσει.
«Μπράχ ογλούμ ολμάζ, αίπ ντιρ» «Άφησε παιδί μου δεν γίνεται, είναι ντροπή».
Τότε δεν καταλάβαινα γιατί το έλεγε.
Τώρα το νιώθω και τον δικαιολογώ.
Αλήθεια πώς να ξαναδείς τον τόπο, όπου «μακέλεψαν» την ψυχή σου;;;
Πώς να ξαναδείς τον τόπο όπου άφησες τα ιερά και όσια της ζωής σου και της ιστορίας σου, βορά στην ζωώδη ανθρώπινη βαρβαρότητα;;;;;;
Πώς να αντικρύσεις τον τόπο που σου ρήμαξαν τα όνειρά σου, τα αισθήματά σου, τις αγάπες και τους έρωτές σου;;;;;
Θυμάμαι όμως όταν ήμουν μικρός, ο παππούς μου ο Ευθύμης, σχεδόν κάθε απόγευμα προς βραδάκι, με έβγαζε στα αλώνια, στα τσαΐρια, εκεί στη στέρνα που θυμούνται οι μεγαλύτεροι και στο χώρο της σημερινής πισίνας για τους νεότερους.
Με σήκωνε ψηλά στα χέρια του και μου έλεγε δύο φράσεις στα Τούρκικα βέβαια, γιατί δεν μιλούσε καλά ελληνικά. «Ανκγαρανταν ντα χά οτέ γκιόρ» και «Ογλούμ ουνούτμα» που θα πει, «από την Άγκυρα και πιο πέρα δες» και «παιδί μου μη ξεχνάς».
Τι βασανιστικές και ανεκπλήρωτες επιθυμίες περικλείονται σε αυτές τις φράσεις.
Τι ψυχική ταλαιπωρία.
Πατρίδα ……….. Νόστος……… Έννοιες αξεπέραστες……. Οδυσσέας ……. Ελληνες………
Επανέρχομαι λοιπόν στο μεγάλο ταξίδι της προσφυγιάς.
Κωνσταντινούπολη, Λήμνος, Μυτιλήνη, Καλαμάτα, Βόλος, Θεσσαλονίκη και από εκεί Ευρωπός (ο περισσότερος πληθυσμός), Βέροια, Κορμίστα και Βιτάστα (σημερινή Κρηνίδα) του Δήμου Αμφίπολης.
Με τις θύμησες να τους τρυπάνε το μυαλό και να τρελένουν το λογικό, πόση δύναμη ψυχής αλήθεια χρειάζεται, πόση γενναιότητα και τι μεγαλείο ανθρωπιάς είχαν αυτοί οι άνθρωποι για να αντέξουν τέτοια δοκιμασία;;;;;;
Τι αισθήματα αλληλεγγύης πλημύριζαν τις ψυχές εκείνων των συγχωριανών μας, για να μπορέσουν να αντέξουν την τετράχρονη περιπλάνηση τους, μετά το μαύρο ξεριζωμό ;;;;;
Και τι αγώνας χρειάστηκε για να συνεχίσουν τη ζωή τους, από τα συντρίμμια τους ;;;;;;
Εδώ λοιπόν στον Ευρωπό και στις άλλες περιοχές που προανέφερα αρχίζει να χτίζεται η νέα Πατρίδα.
Πώς γίνεται όμως να αδειάσουν το μυαλό τους από τις σκέψεις;;;;;
Πως μπορούν να ηρεμήσουν τη καρδιά τους ;;;;;;;
Πώς είναι δυνατόν να μαλακώσουν και να γλυκάνουν τη ψυχή τους;
Όταν έχουν αφήσει πίσω τους τα πάντα και κυρίως τα ιερότερα της ζωής, για μας τους Έλληνες.
Εξάλλου ο Σοφοκλής της αρχαιότητας, στη τραγωδία του «Αντιγόνη» γραμμένη περίπου το 450 π.χ., δηλαδή 24 αιώνες σχεδόν πριν, περιγράφει με ακρίβεια τον εσωτερικό αγώνα του ανθρώπου μεταξύ του ηθικού χρέους και της εφαρμογής των νόμων.
Είναι λοιπόν εκεί, απαιτώντας βασανιστικά μέσα από το DNA της φυλής μας, το «δέον γενέσθαι».
Η ηρωίδα του Αντιγόνη , αποφάσισε να θάψει τον νεκρό αδελφό της παρά την βασιλική απαγόρευση για την ταφή του, με ποινή θανάτου.
Γιατί γι’ αυτήν οι Θεϊκοί άγραφοι νόμοι, που επιβάλλουν κανένας νεκρός να μην μείνει άταφος και χωρίς νεκρικές τιμές, είναι ισχυρότεροι από τους νόμους των ανθρώπων άλλα ακόμη και της ίδιας της ζωής της.
Εσείς όμως Παππούδες και Γιαγιάδες, δεν είχατε χρόνο να αποδώσετε τις νεκρικές τιμές.
Δεν είχατε δικαίωμα να κοιτάξετε πίσω στο αγαπημένο σας Φουλατζίκι.
Δεν είχατε τον Παπά σας για την εξόδιο ακολουθία, γιατί ο ΠαπαΦίλιππά σας, κείτονταν κατακρεουργημένος και πεταμένος σε μια ρεματιά, με όλο το ζωώδες μίσος εκείνων των Τούρκων να έχει ξεσπάσει επάνω του.
Δεν σας είχε μείνει δύναμη και κουράγιο να σκάψετε και να τους θάψετε, γιατί ήταν πολλοί, μα πάρα πολλοί οι σκοτωμένοι λατρεμένοι σας.
Σκηνές αρχαίας τραγωδίας και ηρωικής εξόδου του Μεσολογγίου ξετυλίχτηκαν μπροστά σας.
Αφήσατε άταφους τους σκοτωμένους Παππούδες και Γιαγιάδες, Πατεράδες και Μανάδες, τα Παιδιά σας, τα αδέλφια σας, τους συγγενείς σας και τους φίλους σας, τα οστά των προγόνων σας στα κοιμητήριά του χωριού, που ήταν ο Πατέρας σας και Μητέρα σας, ίσως το παιδί σας και τόσοι άλλοι αγαπημένοι σας.
Αιώνες παράδοσης, έγιναν με μιας στάχτες και μαύρος δύσοσμος αέρας.
Άραγε όλα αυτά πως αντέχονται;
Σίγουρα θα περάσατε πολλά βράδια βουρκωμένοι και συχνά ένας κόμπος στο λαιμό, θα σας έπνιγε.
Τώρα καταλαβαίνω όταν μικρός άκουγα τη γιαγιά μου – κυρίως τα βράδια - να λέει την λέξη «μπογουλίορουμ» «πνίγομαι»
Ήταν το βάρος ασήκωτο.
Και όμως.
Δημιουργήσατε από το μηδέν, στηριζόμενοι σε αυτό που ξέρατε καλά, την εργατικότητά σας και την αλληλεγγύη σας. Με την ακούραστη εργασία σας, σε συνθήκες πρωτόγονες
Και όμως. Οργανώσατε έναν πανέμορφο τόπο.
Τον Εύρωπο ή Ευρωπό της ιστορίας και της Μακεδονίας, τον Ευρωπό της καρδιάς μας.
Συνεργαστήκατε αρμονικά και με άλλους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στο ίδιο χωριό, όπως οι Θρακιώτες κυρίως αλλά και άλλοι σε μικρότερο αριθμό.
Επαναφέρατε και αναβιώσατε τα ήθη και έθιμά σας.
Χτίσατε την Εκκλησία, το Μοναστηράκι και το Σχολείο σας.
Ερωτευτήκατε και Αγαπήσατε πάλι.
Ακούστηκαν οι μουσικές σας………. Και έτσι πέρασαν στο «αίμα» μας από την κούνια μας και μας συγκινούν ακόμη.
Στήθηκαν νέες οικογένειες
Ζήσατε……… ακόμη και με σφιγμένα τα δόντια σας και τις εφιαλτικές θύμησες να στροβιλίζονται εντός σας.
‘Ήταν η μεγαλοσύνη σας και η γενναιότητά σας, η δύναμη που σας κράτησε όρθιους και μας δημιουργήσατε.
Το ευχαριστώ, είναι η ελάχιστη οφειλόμενη τιμή.
Η μνήμη, αναγκαία προϋπόθεση για τη συνέχειά μας.
Τα βάσανά σας όμως δεν τελείωσαν εδώ .
Ξεκίνησε ο Εθνικός Διχασμός των Ελλήνων.
Στη συνέχεια άρχισε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, η κατοχή των Γερμανών, η εθνική αντίσταση και συνεχίστηκε η καταστροφή με την εμφύλια διαμάχη που ξέσπασε αμέσως μετά την απελευθέρωση.
Χάθηκαν πάλι παιδιά σας, συγγενείς και φίλοι.
Πάλι πόνος .
Πάλι δυστυχία.
Πάλι διωγμοί και κατατρεγμοί … μεταξύ των Ελλήνων αδελφών…..
Και όμως κρατήσατε ψηλά την ………ζωή….. γιατί την αγαπήσατε πολύ, πάρα πολύ και την πληρώσατε πανάκριβα.
Αγαπημένοι μου
Όταν το 2011 επισκεφτήκαμε όλοι μαζί για προσκυνηματικό ταξίδι το χωριό των παππούδων μας το Φουλατζίκι, με μεγάλη συγκίνηση, συγκέντρωσα σε μικρά μπουκαλάκια χώμα από διάφορα σημεία του χωριού όπως δρόμους, την κατεστραμμένη εκκλησία και το ύψωμα που πιθανολογείται η θέση των κοιμητηρίων. Επίσης από τα κοιμητήρια, έφερα πάλι μέσα σε μπουκαλάκι διάφορα φυτά με τις ρίζες τους.
Με το χώμα αυτό έρανα τους τάφους όχι μόνο των παππούδων μου, αλλά και άγνωστων σε μένα συγχωριανών μας που γεννήθηκαν στο Φουλατζίκι. Και τα φυτά τα φύτεψα σε διάφορα σημεία δίπλα στους τάφους τους.
Την στιγμή εκείνη ένιωσα, ότι ένωνα το νήμα του Ελληνισμού και αποκαθιστούσα τη συνέχεια της φυλής μας, με αυτόν το συμβολικό τρόπο.
Ένιωσα ότι έφερα πάλι κοντά τους Γονείς, των Παππούδων και των Γιαγιάδων μας, για να τους προστατεύουν στην άλλη ζωή όπως όταν ήταν μικρά παιδιά στο Φουλατζίκι.
Έφερα κοντά τα παιδιά τους και τα αδέλφια τους που πιθανόν να είχαν χάσει πρόωρα.
Τους αγαπημένους τους φίλους που έπαιζαν κάποτε ανέμελα, στους δρόμους και τις ρεματιές του χωριού τους.
Ένιωσα ότι ένωνα την ιστορία και την παράδοση αιώνων που κόπηκε βάρβαρα στο γενέθλιο τόπο τους και μετέφερα τη συνέχειά τους και τη συνέχειά μας, στον Εύρωπο.
Τότε ένα βάρος έφυγε από πάνω μου.
Εκπλήρωσα ένα μικρό μέρος του χρέους μου.
Σήμερα μου δώσατε την ευκαιρία στην επέτειο των 100 χρόνων από την εγκατάσταση στο χωριό μας, να εκπληρώσω ακόμη ένα μικρό μέρος, από αυτή την τεράστια οφειλή προς τις Γιαγιάδες και Παππούδες μας.
Αναγνωρίζοντας τις θυσίες και τις ταλαιπωρίες τους, ας τους έχουμε στο μυαλό μας, σε ένδειξη τιμής και σεβασμού.
Ας διδαχτούμε από την αλληλεγγύη μεταξύ τους και την εργατικότητά τους που τους βοήθησε να επιζήσουν και να δημιουργήσουν στον Ευρωπό και όπου αλλού εγκαταστάθηκαν.
Τελειώνοντας την δημόσια κατάθεση της ψυχής μου, μπορώ να κοιτάξω τον ουρανό και να πω!!!!!!!!!!
Παππού και Γιαγιά «ΟΥΝΟΥΤΜΑΝΤΙΜ», «δεν σας ξέχασα».
ΑΙΩΝΙΑ ΣΑΣ Η ΜΝΗΜΗ
Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας, να με ακούσετε.
