Γεννήθηκαν με διαφορά τριών ετών και ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο, αυτόν της τέχνης, όπου και καταξιώθηκαν. Συναντήθηκαν σε αρκετούς σταθμούς της ζωής τους και καταπιάστηκαν με τα ίδια θέματα, ενώ έφυγαν από τη ζωή σχεδόν ταυτόχρονα.
Ο Γιώργος Σικελιώτης και ο Τάσσος (Αλεβίζος) είναι δύο ξεχωριστές προσωπικότητες, που έχουν πολλά κοινά στοιχεία, τα οποία παρουσιάζει το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ στην έκθεση με τίτλο «Σικελιώτης / Τάσσος. Μια φιλία με κοινές ρίζες», που θα εγκαινιαστεί στα τέλη του Οκτώβρη στο πλαίσιο των 59ων Δημητρίων.
Στην έκθεση θα παρουσιαστεί θεματικά ένα μεγάλο σύνολο ζωγραφικών έργων, σχεδίων και χαρακτικών των δύο καλλιτεχνών, προερχόμενο από μουσεία, ιδρύματα, συλλέκτες και από τις συλλογές του Τελλογλείου Ιδρύματος.
«Είναι μία ιδιαίτερη έκθεση, με δύο σπουδαίους καλλιτέχνες, που ήταν στενοί φίλοι, με κοινές ρίζες», δηλώνει η γενική διευθύντρια του Τελλόγλειου Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά. Προέρχονται και οι δύο από προσφυγικές οικογένειες, έχουν μικρή ηλικιακή διαφορά και όλη τους η πορεία πάει χέρι-χέρι.
Στην έκθεση ο επισκέπτης θα «ξεναγηθεί» στην εποχή των σπουδών τους στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και θα αναγνωρίσει τα έντονα βιώματα που τους άφησε η Κατοχή και ο Εμφύλιος Πόλεμος. «Στην Αντίσταση είναι και οι δύο πολύ ενεργοί, περνάνε τον Εμφύλιο και συναντιούνται στην ομάδα “Στάθμη”, που είναι η πρώτη αναζωπύρωση της νεοελληνικής τέχνης μετά τον Εμφύλιο και τον πόλεμο», αναφέρει η κ. Βουτυρά.
Η Χούντα και η Μεταπολίτευση είναι επίσης περίοδοι με γεγονότα που επηρέασαν τους δύο καλλιτέχνες. «Στη δικτατορία και οι δύο αποσύρονται από το προσκήνιο και εμφανίζονται αμέσως μετά, με τον Σικελιώτη να πραγματοποιεί το 1974 μία μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη και τον Τάσσο με τα γνωστά έργα του που δημιούργησε κατά τη διάρκεια της Επταετίας», προσθέτει η γενική διευθύντρια του Τελλόγλειου.
Η σχέση των Σικελιώτη και Τάσσου με τη Θεσσαλονίκη και το ρεμπέτικο
Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 160 έργα, τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας και εντάσσεται στους εορτασμούς των 59ων Δημητρίων του δήμου Θεσσαλονίκης. Έντονο είναι και το άρωμα Θεσσαλονίκης που αποπνέει, δεδομένου ότι οι δύο καλλιτέχνες είχαν έντονη δραστηριότητα στην πόλη, με εκθέσεις, ομιλίες και παραγγελίες-αγορές έργων.
«Θα έχουμε το έργο “Η καλλιέργεια του καπνού”, που έκανε ο Τάσσος για το καπνεργοστάσιο της Θεσσαλονίκης, ένα έργο 12,5 μέτρων, ενώ ο Σικελιώτης θα παρουσιάσει και αυτός μια μεγάλη τοιχογραφία στο Νέο Θέατρο στην Αθήνα, υλικό που θα προβληθεί για πρώτη φορά στο κοινό», τονίζει η κ. Βουτυρά.
Το γεγονός ότι προέρχονται από προσφυγικές οικογένειες επηρέασε και τους δύο. Ο Σικελιώτης χρησιμοποιεί τον Καραγκιόζη ως μέσο έκφρασης, ενώ το ρεμπέτικο παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη θεματολογία τους. «Ο Σικελιώτης ζωγραφίζει το πάλκο από την εποχή που είναι παράνομο, παρακολουθώντας την εξέλιξή του, ενώ ο Τάσσος δημιουργεί τις περίφημες “Αρχόντισσες των ρεμπέτικων τραγουδιών”, έργα που συχνά γίνονται εξώφυλλα δίσκων», προσθέτει.
Σύμφωνα με την ίδια, οι δύο καλλιτέχνες εργάστηκαν σκληρά για τη διάδοση της τέχνης στον λαό. «Ο Σικελιώτης έκανε μία σταυροφορία σχεδόν σε όλη την Ελλάδα και χαρίζει έργα για να δημιουργηθούν οι εστίες νεοελληνικής τέχνης», καταλήγει η κ. Βουτυρά.
Η έκθεση «Σικελιώτης / Τάσσος. Μια φιλία με κοινές ρίζες» θα εγκαινιαστεί στις 27 Οκτωβρίου στο Τελλόγλειο, όπου θα παραμείνει έως τις 26 Ιανουαρίου 2025. Διοργανωτής είναι το Τελλόγλειο Ίδρυμα, με την ευθύνη της Αλεξάνδρας Βουτυρά και επιμέλεια του Μιγκέλ Μπελμόντε.
Έργα δανείζουν η Εθνική Πινακοθήκη, το Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός, καθώς και οι οικογένειες Σικελιώτη και άλλοι συλλέκτες, με σημαντικό υλικό που εκτίθεται για πρώτη φορά.
Φωτογραφίες: Τελλόγλειο (επισυνάπτεται αρχείο με λεζάντες)