Γενικά, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι η ηθική είναι μια πρακτική που εκδηλώνεται εκεί, όπου καθημερινά πάλλεται η ζωή. Ένας «ιδεατός κανόνας» που διαπερνά κάθε μας ενέργεια και συμπεριφορά. Μια στάση ζωής, συμπυκνωμένη στη φράση του Δημόκριτου:  «Μη δια φόβον αλλά δια  το δέον απέχθεσθαι αμαρτημάτων».  Να αποφεύγουμε δηλαδή τα λάθη, όχι γιατί φοβόμαστε το νόμο, αλλά γιατί έτσι είναι το σωστό.
Η «Πολιτεία» του Πλάτωνα, ένα έργο κατεξοχήν πολιτικό,  δεν στηρίζεται στη ισχύ των νόμων, αλλά στο ήθος και τις συνήθειες των πολιτών. Σε πρακτικές που γίνονται τρόπος ζωής και βίωμα. Σε συμπεριφορές που στιγματίζουν, αλλά και που χαρακτηρίζουν τη στάση του πολίτη.
Είναι αλήθεια, πως ο καλά διαπαιδαγωγημένος άνθρωπος κάνει το νομικά σωστό, δίχως προηγουμένως να έχει διδαχτεί το νόμο. Όταν η  ηθική λειτουργεί ως ανάσα που αποτυπώνεται στην καθημερινή του ζωή. Όταν από μικρό παιδί παίρνει μαθήματα ήθους από τις πράξεις των μεγάλων, πριν καν αρχίσει το σχολείο.
Ένας από τους επτά σοφούς της Ελλάδας, ο Βίας ο Πριηνεύς, την ώρα που καταδίκαζε σε θάνατο έναν κατάδικο, δάκρυσε. Ήταν μια στιγμή ανθρώπινου μεγαλείου, που φανέρωνε πως πέρα από το νομικό, υπάρχει και το ηθικό στοιχείο, ενσωματωμένο στη  φύση του ανθρώπου.
Ήταν μια εκδήλωση συγκίνησης, που υπερβαίνει τα όρια του νόμου, για την αξία της ζωής που χάνεται.  Ίσως γι’ αυτό, η λέξη αξία, παράγεται από το ρήμα άγω, που εκτός από οδηγώ σημαίνει και διαπαιδαγωγώ.
Επομένως, η διαπαιδαγώγηση, η πνευματική και ιδεολογική συγκρότηση, το ψυχικό και το πολιτισμικό κληρονόμημα, είναι μερικά από τα βασικά στοιχεία που διαμορφώνουν την ηθική αξία του ανθρώπου.  
Άρα, όπου η χαρτογράφηση των πνευματικών και των πολιτικών αξιών είναι καλή, εκεί δημιουργείται το ανάλογο ήθος και η ανάλογη ηθική.
Γιατί παιδεία και ηθική πάνε μαζί. Γιατί δεν νοείται ηθική έξω από την κοινωνία. Γιατί ηθική σημαίνει αρετή και αξία ιδεατή, που δύσκολα, από νομικής πλευράς, στο απόλυτό της νόημα, οριοθετείται.  
Η ηθική, ως ψυχική αξία και ως συμπεριφορά  δεν χωρά ακέραια, σε καμιά νομοθεσία. «Το αγαπάτε αλλήλους» του Χριστού, ως διδαχή και ως προτροπή,  δεν επιβάλλεται, σε όποιον δεν το αισθάνεται.
Το γνωμικό  του Πρωταγόρα: «Μέτρον χρημάτων άνθρωπος», ότι μέτρο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος, δίνει ιδιαίτερη ηθική διάσταση, στη νομοθεσία.  
Η εκτέλεση του ιερού χρέους, δεν αφήνει περιθώρια ταλάντευσης στην Αντιγόνη, στο έργο του Σοφοκλή, που τοποθετεί το ηθικό πιο πάνω από το νόμιμο.  
Ο καθένας ανάλογα με τον τρόπο που λειτουργεί, από αυτόν κρίνεται. Η ηθική του είναι η ρίζα και ο καρπός στο δέντρο της ζωής του. Είναι η αύρα της πολιτικής του ψυχής, είτε αυτός είναι πολίτης είτε πολιτικός.
Όπου η πολιτεία υστερεί σε ηθική, υστερεί και σε πολιτική. Για να αρθεί ο άνθρωπος ως κοινωνία ψηλά, χρειάζεται τα δύο αυτά φτερά: Της ηθικής και της πολιτικής.  
Κανένας, για παράδειγμα, στρατηγός δεν υποχρεούται νομικά να ριχτεί πρώτος στη μάχη. Ηθικά όμως είναι άλλο να είσαι Λεωνίδας και άλλο Ξέρξης.
Γι’ αυτό και σου λέω, ότι στη μαχόμενη πολιτική,  η ηθική μπαίνει στην πρώτη γραμμή. Γίνεται διδαχή για την κοινωνία.
Γιατί, είναι κοινά παραδεκτό, ότι ένας πολιτικός μπορεί να πάρει ιατρική βεβαίωση για να απαλλαγεί από τη στρατιωτική του υποχρέωση. Δεν είναι όμως θαρρώ ηθικά επιτρεπτό, ο πολιτικός αυτός να γίνει μετά υπουργός στο υπουργείο Άμυνας, πράγμα βεβαίως καθ’ όλα νόμιμο!  
Το να χρησιμοποιεί ένας πολιτικός την εξουσία και να κάνει παράγοντες ανθρώπους ανύπαρκτους σε αξία, νομικά δεν είναι μεμπτό. Ηθικά όμως προκαλεί το λαό, όταν η πράξη του αυτή, βοά από αναξιοκρατία.
Όταν, τα πτυχία της ανεργίας, «καρφωμένα» σκεπάζουν τρύπες στους τοίχους, Την ώρα που τα σαλιγκάρια και τα κάθε είδους μαλάκια του βυθού ανέρχονται γλείφοντας..
Κι όλα αυτά σε μια χώρα κατά τ’ άλλα ευρωπαϊκή. Όπου ο πτυχιούχος, και μετά το πανεπιστήμιο, πάει ξανά  φροντιστήριο, για να περάσει τον ΑΣΕΠ.  Όταν η ηθική, διάτρητη από την πολιτική, αναπολεί την  παρθενική της τιμή.
Όταν το σύστημα των πολιτικών αξιών γίνεται εμπόρευμα του Μαμωνά, κόντρα στο λόγια του ευαγγελίου: «Μη κτήσεσθε χρυσόν μηδέ άργυρον, μηδέ χαλκόν εις τας ζώνας υμών».
Όταν η ηθική αντί να είναι σύμφυτη με την πολιτική, μεταβάλλεται σε νοητή γραμμή, που διαχωρίζει το χριστιανικό από το οικονομικό.
Κανείς δεν λέει ότι είναι παράνομο να έχει ένας πολιτικός μεγάλη περιουσία. Το να δημιουργεί όμως οφσόρ εταιρείες για να πληρώνει λιγότερο φόρο, είναι κάτι που ξεπερνά τα ηθικά όρια της σεμνότητας και της ταπεινότητας.
Ή ζευγάς ή παπάς, λέει ο λαός μας. Κατ’ επέκταση  ή υπουργός ή επιχειρηματίας. Εκτός, κι αν κάποιος ταυτίζει την πολιτική με επιχείρηση.
Δυστυχώς, για μια ακόμη φορά φαίνεται πως τα ήθη μιας εποχής δημιουργούν και τη λογική της. Και πως τα ήθη, όπως και τόσα άλλα ακολουθούν το νόμο της βαρύτητας: Πέφτουν από πάνω προς τα κάτω θυμίζοντάς μας πως εκείνος που πονά πολύ, είναι εκείνος που πέφτει από ψηλά…