Τετάρτη, 25 Δεκεμβρίου 2024, 6:38:06 πμ
Κυριακή, 05 Φεβρουαρίου 2023 19:34

Λυσίας Υπέρ Αδυνάτου

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Εκπαιδευτικός - συγγραφέας.

Άσχετη και εντελώς άστοχη ήταν τις προάλλες η αναφορά του Γεραπετρίτη στο έργο του Λυσία, "Υπέρ Αδυνάτου". Το συγκεκριμένο έργο αναφέρεται στον κοινωνικό αποκλεισμό που υπήρχε στην Αθήνα, κι εκφωνήθηκε το 403-402 π.Χ. ενώπιον της βουλής των Αθηναίων, στις αρμοδιότητες της οποίας υπάγονταν και οι χορηγήσεις επιδομάτων σε ανάπηρους πολίτες. Εν ολίγοις αναφερόταν στον κοινωνικό ρατσισμό, στις θεσμικές ανισότητες του κράτους, καθώς και στην προσπάθεια ενός ανάπηρου πολίτη να υπερασπισθεί το δικαίωμά του, για κρατικό επίδομα.

Το αστείο του θέματος είναι πως ο "αδύνατος" πολίτης του Λυσία, ήταν όντως λαμόγιο, γιατί παρόλο που ήταν οικονομικά αδύναμος και ζούσε από τον οβολό της Πόλης, είχε τα χρήματα για να προσλάβει έναν από τους καλύτερους  ρήτορες της αρχαίας Αθήνας, όπως ο Λυσίας.
 
Ακούγοντας τον Γεραπετρίτη να απαγγέλλει από στήθους ένα απόσπασμα από τον παραπάνω έργο του Λυσία, αναρωτήθηκα, όντως, ποιος είναι εν προκειμένω ο «αδύνατος» πολίτης; Ποιος είναι ο ανάπηρος που ήθελε να υπερασπισθεί; Ποιος είναι ο χαμηλής καταγωγής κι ενδεής στον οποίο αναφερόταν; Γιατί ο πρωθυπουργός τον οποίο ήθελε να υπερασπιστεί, κρίνοντας από την καταγωγή και τα περιουσιακά  του στοιχεία, μόνο «αδύνατος» δεν είναι. Η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια, ακόμη κι αν πρόκειται για πανεπιστημιακό καθηγητή!
Ζούμε σε ένα άθλιο κόσμο με φίλους και πολιτικούς συντρόφους, αποξενωμένους μεταξύ τους. Η κοινωνική συνείδηση λειτουργεί ως πολιτικό κριτήριο, μόνο κι εφόσον υπάρχει. Μόνο κι εφόσον αφορά συνειδητοποιημένα πρόσωπα. Οι κομματικές ιδέες δεν πλάθουν χαρακτήρες. Η «τσίπα», η «μπέσα», η αρετή είτε υπάρχουν είτε όχι. Επίκτητα πάντως δεν είναι.  Από τη γνωστή ρήση του Λουδοβίκου του ΙΔ΄, «το κράτος είμαι εγώ»,  περάσαμε στην πολιτική άποψη ότι «το κόμμα είμαι εγώ», από την οποία δεν εξαιρείται ουδείς συντηρητικός και προοδευτικός πολιτικός, που θεωρεί το κόμμα φέουδό του. Στη δημοκρατία κανένα κράτος δεν ανήκει μόνο στον πρωθυπουργό του και κανένα  κόμμα προοδευτικό ή συντηρητικό δεν ανήκει μόνο  στον βουλευτή ή στην βουλευτίνα του. Ο πολιτικός γενικώς οποιασδήποτε κομματικής χροιάς και απόχρωσης είναι να υπηρετεί το λαό κι όχι το ανάποδο.
Στην εποχή μας πολλές λέξεις έχασαν την αυθεντική τους ομορφιά. Το πρώτο που βιάζεται σε περίπτωση δημοκρατικής εκτροπής, είναι το σύνταγμα. Όπου η πρωθυπουργική εξουσία τίθεται πάνω από τον συνταγματικό νόμο, εκεί πλήττεται η δημοκρατία. Η καθόλα προκλητική άποψη ότι «και χίλιοι συνταγματολόγοι να λένε κάτι δεν ισχύει», που ακούσθηκε από έναν καθ’ έξιν φωνακλά,  είναι ύβρις στο σύνταγμα, στους θεσμούς και τους νόμους. Είναη πλήρης απαξίωση για τους Έλληνες συνταγματολόγους. Όπου ένας Υπουργός  απειλεί έναν δικαστή, ότι θα τον κλείσει φυλακή, η πολιτική έχει πάρει εκεί τον κατήφορο…
Η δημοκρατία, το λέει και η λέξη, αφορά κυρίως στο λαό. Οι έχοντες, οι κατέχοντες, οι πλούσιοι και οι ζάπλουτοι μπορούν να ζήσουν σε οποιοδήποτε πολιτικό σύστημα, λόγω της οικονομικής τους ισχύος. Τα κόμματα είναι για τον λαό κι όχι ο λαός για τα κόμματα. Πολιτική θα πει προσφορά στα κοινά κι όχι σκαλωσιά για να αναρριχηθεί κάποιος ψηλά κοινωνικά και οικονομικά. Είμαστε ο μόνος ευρωπαϊκός λαός που αυτοχαρακτηρίζεται δυστυχώς ως "κλέφτες και αρματολοί"
 Η ένταξη του καθενός και της καθεμιάς σε έναν πολιτικό χώρο, δεν τον/την καθαγιάζει από μόνη της, εάν δεν συνδράμουν σ’ αυτό η παιδεία του και η καλή του επαγγελματική πορεία. Η ρήση του Ηράκλειτου, «ήθος ανθρώπω δαίμων», ότι θεός του καθενός είναι η ηθική του τα λέει όλα.
 
Την καμήλα, λέει ο λαός μας,  την καβαλάνε επειδή γονατίζει. Όποιος έμαθε να ζει γονατιστός, ακόμη κι αν είναι της «Γερακίνας γιος», παραφράζοντας το γνωστό τραγούδι,  τον καβαλάνε. Ανυπερθέτως. Του ποδοπατάνε τα δικαιώματά, δίχως να βγάζει άχνα. Δέχεται τα πάντα δίχως τσιμουδιά, αρκεί να τον κυβερνά το κόμμα του, κι ας πεινά ο ίδιος.
Για παράδειγμα, αυτοί που ωρύονταν για τη Μακεδονία και χαρακτήριζαν τη συμφωνία  των Πρεσπών ως προδοσία, ούτε και αυτοί βγάζουν άχνα τώρα. Η παρακολούθηση ενός πολιτικού αντίπαλου ή ενός κατ’ επίφαση συμμάχου, όταν γίνεται για να τον κρατάς στο χέρι, εκμεταλλευόμενος τα μυστικά του, επηρεάζει και παραχαράζει τη δημοκρατία, γιατί μπορεί και αλλάζει  το εκλογικό αποτέλεσμα, πλήττοντας ανεπανόρθωτα το κράτος δικαίου.