Τελευταία εξέλιξη κι “ο θεός βοηθός”.
Την ώρα που γράφονταν το άρθρο έγινε γνωστό ότι ο ανάδοχος του έργου συμφώνησε με άλλο εργολάβο (ως υπεργολάβο) να ολοκληρώσει την κατασκευή του δρόμου. Η είδηση επιβεβαιώνεται από πολλες πλευρές και συναρτάται έμμεσα με αυτό που υπαινισσόμαστε στο δικό μας άρθο αναφορικά με τη ρευστότητα την οποία αποκτά ο ανάδοχος μετά την δικαίωσή του από τα δικαστήρια με αποζημίωση αδράνειας 700.000 ευρώ. Μάλιστα αναφέρεται πως εντός της επόμενης εβδομάδας θα μπουν τα μηχανήματα του υπεργολάβου στο εργοτάξιο σε φουλ ρυθμούς. Να το δούμε και τότε να το πιστέψουμε. Σε κάθε περίπτωση είναι η έσχατη ευκαιρία. Και η μοναδική επιλογή. Πριν τα δικαστήρια. μακάρι να μην χρειαστούν.
Ο ιστορικός του μέλλοντος στο Κιλκίς είναι βέβαιο ότι θα περιέλθει σε απόγνωση όταν θα ερευνήσει γιατί ένας δρόμος ούτε καν 15 χιλιομέτρων (Νέας Σάντας-κόμβος Ασσήρου) χρειάστηκε εννιά χρόνια, δυο ΕΣΠΑ και μια "γέφυρα" μεταξύ τους, τρεις συμβάσεις (ανάδοχου - ιδιοκτήτη του έργου) και μια πράξη υπουργικού συμβουλίου με υπογραφή κοτζάμ πρωθυπουργού για να κατασκευαστεί κατά το ήμισυ!
Ετούτα τα παλαβά, θα σκεφτεί ο ιστορικός, ούτε καν στο Κιλκίς, ούτε καν στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ούτε καν στο ένδοξο σώμα των ελλήνων εργολάβων θα μπορούσαν να συμβούν, αρχές του 21ου αιώνα.
Κι όμως συμβαίνουν και εμείς ως μόνιμοι κάτοικοι του νομού έχουμε την ..τιμή να λογιζόμαστε ως αδρανείς μάρτυρες ενός αδρανούς επί εννέα έτη έργου. Διότι αρξαμένου του Μαίου 2020 συμπληρώνονται εννέα έτη αφ΄ότου, Μάιο του 2011, εγκαταστάθηκε δόξη και τιμή από τη σεπτή Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας ο εργολάβος ύστερα από την υπογραφή της σύμβασης (της πρώτης, στη συνέχεια θα χορτάσουμε νέες συμβάσεις).
Τέτοια επέτειο θα ήταν αχαριστία εκ μέρους μας να την αφήσουμε ανεόρταστη. Προτείνουμε λοιπόν γενικό σημαιοστολισμό καθ' άπαν το ν. Κιλκίς μέχρι τελευτής του τρέχοντος μηνός.
Υπενθυμίζουμε αδρομερώς το ιστορικό του έργου:
- Εξαγγέλθηκε ως έτοιμο να δημοπρατηθεί λίγο πριν τις εκλογές του 2009 από την τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (υπάρχουν ανακοινώσεις και δελτία τύπου για τους αμνήμονες)
- Αλλάζει μετά τις εκλογές η κυβέρνηση και ο υφυπουργός ΥΠΕΧΩΔΕ Γιάννης Μαγκριώτης, τον Δεκέμβρη του 2009 και ένα μήνα αργότερα σε επισκέψεις του στο Κιλκίς εξηγεί ότι η δημοπράτηση θα αργήσει λίγο μέχρι να διευθετηθούν κάποιες εκκρεμότητες - λεπτομέρειες της διακήρυξης.
- Το έργο προκηρύσσεται από την περιφέρεια Κ. Μακεδονίας τον Οκτώβριο του 2010, ανοίγονται οι προσφορές, ανακηρύσσεται ο μειοδότης και την Άνοιξη του 2011 εγκρίνεται και από το Ελεγκτικό Συνέδριο το πρακτικό ώστε τον Μάιο του 2011 εγκαθίσταται δόξη και τιμή, όπως προαναφέραμε, ο εργολάβος.
Μέχρι τώρα, αν εξαιρεθούν εκείνες οι “αδιευκρίνιστες λεπτομέρειες” οι οποίες κόστισαν ένα χρόνο καθυστέρηση, όλα κυλούν κανονικά. Τώρα αρχίζουν τα ακατανόητα.
- Το έργο προκηρύχτηκε χωρίς να γίνουν οι απαλλοτριώσεις. Υποτίθεται ότι θα ξεκινούσε από τις εκτάσεις που ήταν δημόσιες (μικρό τμήμα ωστόσο της διαδρομής) και ταυτόχρονα θα διεκπεραιώνονταν οι απαλλοτριώσεις. Κι εδώ αρχίζουν τα θεοπάλαβα: Η δημοπράτηση των απαλλοτριώσεων μετατρέπεται σε σίριαλ: τίνος είναι η αρμοδιότητα; Η απάντηση θα δοθεί 18 μήνες αργότερα όταν και επιτέλους προκηρύσσονται Φθινόπωρο του 2012! Ενάμισης χρόνος στα σκουπίδια. Αλλά με κόστος για το δημόσιο κορβανά, όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια.
- Αναλώνεται όλο το 2013 χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα λύση. Ο χρόνος πιέζει διότι η σύμβαση θέλει τον εργολάβο να παραδίδει το έργο σε τριάμισι χρόνια. Κι έτσι αρχές του 2014 επισπεύδοντος του βουλευτή Γ. Γεωργαντά, επιχειρείται μείζων κυβερνητική παρέμβαση. Το έργο μαζί με τρία ακόμα (δρόμος εισόδου Κιλκίς μέχρι κόμβο Μαυρονερίου που κι εκείνο καρκινοβατεί, περιφερειακός Κατερίνης και τμήμα σε κόμβο της περιφερειακής Θεσσαλονίκης) εντάσσονται στην κατηγορία των έργων εθνικής σημασίας, δηλονότι σε ειδικό καθεστώς του κώδικα απαλλοτριώσεων οι οποίες και διεκπεραιώνονται ταχύτατα, στο τέλος Μαίου του 2014 και ελάχιστους μήνες αργότερα εντός του ιδίου έτους μεταβιβάζεται όπου δει η σχετική πίστωση.
Εν τω μεταξύ και μετά το διάλλειμα κανονικότητας, επανεμφανίζονται τα θεοπάλαβα. Οι περιβαλλοντικοί όροι έληξαν τον Μάιο του 2014 και ουδείς από τους φωστήρες της Περιφέρειας μερίμνησε ώστε έγκαιρα να υποβληθεί αίτηση για επικαιροποίησή τους. Περνούν οι μήνες, εκπνέει το 2014 χωρίς έγκριση, γίνονται εκλογές αρχές του 2015, αναλαμβάνει η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, χάνεται ένα εξάμηνο μέχρι να συγκροτηθούν επιτροπές σε υπουργεία και κάπου Ιούλιο μήνα ο Λαφαζάνης υπογράφει την επικαιροποίηση της περιβαλλοντικής μελέτης.
Η Περιφέρεια καλεί τον εργολάβο να ξεκινήσει το έργο και "δείχνει τα δόντια της". Ως τίγρης εφορμά κατά του εργολάβου και τον κηρύσσει έκπτωτο. Αύγουστο του 2015. Μόνο που λησμονεί η ...τίγρης πως όταν λαμβάνεις παρόμοιες αποφάσεις οφείλεις συμμόρφωση σε κάποιες λεπτομέρειες νομικού χαρακτήρα. Η έκπτωση αποδεικνύεται άκυρη.
- Το έργο σε ακινησία, ο χρόνος παρήλθε και μαζί του το ΕΣΠΑ από όπου χρηματοδοτείται, οπότε ξεκινούν οι διαβουλεύσεις των δυο μερών (ανάδοχος - Περιφέρεια). Αρχές του 2016, Μάρτη μήνα, υπογράφεται η δεύτερη σύμβαση των δυο μερών, για να αποπερατωθεί το έργο μέχρι το 2020. Και εν τω μεταξύ το πολύπαθο έργο έχει γίνει ήδη "γέφυρα" από το ΕΣΠΑ 2007 - 2013 πέρασε στο επόμενο (ήδη εκπνέον) ΕΣΠΑ 2014-2020
Να λέμε την ...ορθίαν (κατά πως οι γιαγιάδες των παιδικών μου χρόνων οριοθετούσαν την αλήθεια σε υποθέσεις όπου υπήρχαν διάφορες ή και αντικρουόμενες απόψεις) : Μέχρι και τη σύμβαση του 2016 ή αν θέλετε μέχρι την επικαιροποίηση των περιβαλλοντικών όρων, καλοκαίρι του 2015, ουδείς μπορεί να κατηγορήσει τον εργολάβο για αδράνεια. Καλύπτεται πλήρως από την αδυναμία και την αδράνεια της Περιφέρειας, την ανοργανωσιά της Πολιτείας και το κακό ριζικό μας.
Κι αυτό δεν το λέμε εμείς, το αποδέχτηκε και η ελληνική Δικαιοσύνη η οποία και επιδίκασε με δυο αποφάσεις της συνολικά 1.000.000 ευρώ ως "αποζημίωση αδράνειας" στον ανάδοχο. Η δεύτερη μάλιστα, σχετικά πρόσφατη απόφαση, αφορά σε αποζημίωση 700.000 ευρώ και ίσως αποδειχθεί σωτήρια για την πορεία του έργου καθώς εξασφαλίζει το μέγιστο αγαθό των καιρών σε μια επιχείρηση: τη ρευστότητα.
- Από το 2016 το έργο καρκινοβατεί, γίνονται μεν εργασίες αλλά είναι φανερό πως το έλλειμμα ρευστότητας του ανάδοχου είναι κραυγαλέο. Όπως και η αδυναμία της Περιφέρειας να επιβάλλει την επιτάχυνση των εργασιών. Και κάπως έτσι γινόμαστε μάρτυρες επί δυο χρόνια των "προσπαθειών" υπόδειξης χώρου ανάληψης αδρανών υλικών, παρότι δεν αποτελεί συμβατική υποχρέωση της Περιφέρειας και εν γένει της Πολιτείας.
- Χάνονται τέσσερα χρόνια και το έργο είναι ημιτελές. Κάπου το 50% των εργασιών ολοκληρώθηκε.
Κι έτσι η Περιφέρεια ενθυμείται τρεις τέσσερις μήνες τώρα πως διετέλεσε κάποτε και τίγρης. Εφορμά κατά του εργολάβου με σκοπό να τον κηρύξει έκπτωτο. Ο εργολάβος όμως νωρίτερα, τέλη του 2019, είχε ζητήσει να διαλυθεί η σύμβαση. Και προσφέρει στην Περιφέρεια τη λύση: Κάνει δεκτή την αίτηση Αυτά στις αρχές του σωτήριου έτους 2020.
Όμως η ...κολοκυθιά συνεχίζεται. Ο εργολάβος υπαναχωρεί και η Περιφέρεια συμφωνεί, ξεκινούν διαπραγματεύσεις για νέα, την τρίτη παρακαλώ σύμβαση) με σφιχτούς, όπως διασαλπίζεται, όρους.
Πριν λίγες ημέρες το αρμόδιο όργανο ακυρώνει τη διάλυση της σύμβασης μετά την αποδοχή του σχετικού αιτήματος του εργολάβου. Και πλέον οι όροι και το "σώμα" της τρίτης σύμβασης, η οποία έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δυο μερών, υποβλήθηκαν προς έγκριση στη Διαχειριστική Αρχή. Όπως αντιλαμβάνεστε σε κάθε από τις πλείστες φάσεις του έργου, αναλώνονται μήνες και έτη.
Θα προλάβει ο ανάδοχος να ολοκληρώσει το έργο μέχρι και το 2012; Δύσκολο μεν, αλλά όχι ακατόρθωτο. Αν τρέξει όλα γίνονται. Αλλιώς πολλοί θα μπουν σε περιπέτειες. Και η Θέμις θα έχει μπόλικο έργο.
Θερμότατη παράκληση: Όσοι επί εννιά χρόνια δεν ενδιαφέρθηκαν για την τύχη του έργου ή δεν γνώριζαν καν ότι υπάρχει, αν αποφασίσουν να ασχοληθούν με αυτό, ας το πράξουν με σεμνότητα. Αναφερόμαστε στους Κιλκισιώτες πολιτικούς παράγοντες. Διότι οι Θεσσαλονικείς είναι βέβαιο πως ούτε καν γνωρίζουν κατά που πέφτει.. Δεν είναι τυχαίο πως ύστερα από εννιά χρόνια για την τύχη του δεν έχει υποβληθεί δια της Βουλής ούτε μια ερώτηση στον αρμόδιο υπουργό από βουλευτή του ν. Θεσσαλονίκης. Ούτε μια. Κι ας αφορά κυρίως την Π.Ε. Θεσσαλονίκης ο δρόμος .